Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan altı ay sonra yürürlüğe girmesi düşünülen Oyuncak Güvenliği Yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlandı.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, ‘Oyuncak Yönetmeliği’nde değişikliğe gidiyor. Buna göre oyuncaklarda ve kırtasiye ürünlerinde bulunan kanserojen, mutajen ve üreme açısından toksik maddeler yasaklanıyor. Ayrıca oyuncaklı sürpriz çikolatalar, şekerler, sakızlara da yeni standartlar gelecek. 14 yaşından küçük çocukların oyunlarında kullanılmak amacıyla tasarlanan ve imal edilen her türlü ürün ile oyun araç ve gereçlerini kapsayan Oyuncak Yönetmeliği tümden değişecek.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, kanserojen, mutajen ve üreme açısından toksik maddeleri yasaklayacak. Çinko, bakır, bor, kalay, nikel gibi 11 ağır metal ile 55 alerjen kokuyu yasak kapsamına alınacak. 3 yaş altı oyuncaklarda kansere neden olan ‘nitrozaminler' de yasağa dahil edilecek. Oyuncak yönetmeliğindeki yeni şartlar, bebek arabaları, karyolalar, mama sandalyeleri, yürüteç ile kırtasiye ürünleri gibi bebek ve çocuk kullanım eşyalarının tamamını kapsayacak.
Tüm ürünler daha güvenli olacak
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, temel değişiklikleri şöyle özetledi;
“Yeni yönetmelik kanserojen, mutajen ve üreme açısından toksik maddelerle ilgili kısıtlamalar getiriyor. Kısıtlı olan ağır metal sayısı 8'den 19'a çıkarılıyor ve 55 alerjen kokunun oyuncaklarda kullanımı yasaklanıyor. Çocukların kullanımına sunulan tüm ürünlerin daha güvenli olması konusunda yeni kurallar getiriyor. Adı oyuncak yönetmeliği olsa da bu kurallar, kırtasiye dahil çocuklarla ilgili tüm ürünleri kapsıyor. Oyuncaklarda da pastel, sulu, kuru boyaların içeriğinde de 8 olan ağır metal yasağı 19 metale çıkıyor. Gıdayla birleştirilmiş oyuncaklar artık ayrı paketleneceği gibi içindeki parçalar da çocukların burnuna, kulağına, nefes borusuna kaçmayacak şekilde tasarlanacak.”
Altı ay sonra yürürlüğe girecek yönetmelikle, piyasaya arz edilen oyuncaklardan numune alınarak, test edilecek. Oyuncaklar için de geri çağırma mekanizması olacak. Piyasaya sunulan oyuncağın mevzuata uygun olmadığını değerlendiren veya bu yönde gerekçesi olan imalatçılar, söz konusu oyuncağın uygunluğunun sağlanması, piyasadan çekilmesi veya geri çağrılması için derhal gerekli düzeltici önlemleri alacak.
Uygun olmayan ve geri çağrılan oyuncakların kaydı tutulacak.Oyuncakla ilgili her türlü bilgi Türkçe olacak. Ambalajsız satılan küçük oyuncaklarda ise üzerlerine iliştirilmiş uygun uyarılar yer alacak. Oyuncakla birlikte verilen kullanma talimatı ve güvenlik bilgileri, tüketicilerin kolayca anlayabileceği şekilde Türkçe hazırlanacak. Yalnızca teknik düzenlemeye uygun oyuncakları piyasaya sunacak ithalatçılar, oyuncak piyasaya sunulmadan önce uygunluk değerlendirmesi işlemlerinin imalatçı tarafından yapıldığını, imalatçının oyuncağa ait teknik dosyayı hazırladığını ve oyuncağın ‘CE’ işaretini taşıdığını teyit edecek.
Oyuncaklar, öngörülen ve normal kullanım süreleri boyunca temel güvenlik gereklerine uygun olacak. Bakanlık, gerekli hallerde, ciddi risk oluşturan ürünleri imha edecek veya işlevsiz hale getirecek.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca Resmi Gazete'de yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderilen yeni yönetmelik taslağında dikkat çeken diğer yenilikler şöyle;
Çikolata, şeker, sakız gibi gıda ile birleştirilmiş oyuncaklar ‘ayrı' paketlenecek. Bu ürünlerin üzerinde ‘İçinde oyuncak vardır. Yetişkin gözetimi tavsiye edilir' uyarısı yer alacak. Küresel, yumurta biçimli veya elips biçimli olan oyuncak paketleri ve bu paketin ayrılabilir parçaları ağıza veya gırtlağa sıkışarak havayolunu tıkamayacak şekilde tasarlanacak.
Yıkanabilir olacak
Hijyen gerekçesiyle 36 aydan küçük çocuklara yönelik tüm oyuncaklar temizliğe uygun biçimde tasarlanıp üretilmiş olacak. Ağız yoluyla kullanılan düdük, balon gibi oyuncaklarda çocuğun nefes yollarını tıkayabilecek ayrılabilir küçük parçalar olamayacak. Sesli oyuncaklar, darbeli ve sürekli yayılan sesin maksimum değerleri açısından çocukların işitme bozukluğuna neden olmayacak şekilde tasarlanıp üretilecek.
6 ay geçiş süresi
Yeni yönetmelik hükümleri, Resmi Gazete'de yayımlanmasından 6 ay sonra yürürlüğe girecek. Bu süre içinde eski yönetmelik hükümleri geçerli olurken, 6 ayın sonunda yeni kurallar otomatik olarak devreye girecek. Bu tarihten itibaren yapılacak denetimlerde, yeni yönetmeliğe aykırı tüm ürünler için toplatma kararı alınacak.”
Yasaklanan maddeler hangi ürünlerde kullanılıyordu?
* Karyola
* Bebek arabaları
* Mama sandalyeleri
* Yürüteçler
* Kırtasiye ürünleri
* 14 yaş altı oyuncaklar
Yasaklanan 11 madde
* Alüminyum
* Bakır
* Bor
* Civa
* Çinko
* Kalay
* Kobalt
* Manganez
* Nikel
* Organik kalay
* Stronsiyum