Merkez Bankası'ndan altında yeni sistem

Mayıs ayı başından bu yana döviz rezervini arttıran Merkez Bankası uluslararası döviz rezervini güçlendirmek için altınla yeni bir hamle yaptı. Merkez Bankası'nın bankalara ilettiği ve AKŞAM'ın ulaştığı düzenlemeyle Merkez Bankası, çalışmaya başladı. Banka,  yurtiçi cevherden üretilen altınlarda alım yapacak. Yerli altın alımını Türk Lirası kullanarak yapımı gerçekleştirlecek olan yerli altın alımıyla  Merkez Bankası, rezervini altın ile güçlendirirken kur baskısını da kıracak.

Yerli altın alım şartları

Merkez Bankası'nın düzenlemesinde alım yapılacak altınların standartları da belirlendi. Buna göre bankalar Merkez Bankası'na en az 995/1000 saflıkta ve en az 1 kilogramlık barlar halinde olması şartıyla, BIST nezdindeki Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasınca tanınan rafinerilerde dönüştürülmüş yurt içindeki cevherlerden üretilen standart altınları satabilecek. Bankalar satacakları altınlara ilişkin bildirimleri Merkez Bankası'na saat 14.00'e kadar iletecek. Bankalar tarafından yapılan bildirimler teklif niteliğinde olup, bankaların satılacak altınlar için gün içinde yapacakları en son bildirim Merkez Bankası tarafından dikkate alınacak. Merkez ve BİST'e yapılan son bildirimler arasında bankalardan kaynaklanan farklılıkların olması halinde bildirim geçersiz olacak.

Peki sitem nasıl işleyecek?

Merkez Bankası'nın 28 Temmuz'da devreye alıp geçen hafta durdurduğu düzenleme, işleyişle ilgili güncellemelerin ardından yeniden başlayacak. Peki sistem nasıl işleyecek? Yerli madenlerden çıkarılan altın üreticiler tarafından yetkili rafineriler tarafından rafine edilip borsada tescili yaptırılıyor. Genelde 7 gün içinde altınını satan üretici şimdi satacağı altını alıp almayacağını öğrenmek için önce Merkez Bankası'na soracak. Merkez, 'alıyorum' dediğinde aracı banka devreye girecek ve satış işlemi gerçekleştirilecek. Eğer Merkez Bankası 'almıyorum' derse üretici altınını başkasına satabilecek. Yurtiçinden toplanan işlenmiş veya hurda altından dönüştürülmüş standartlara uygun altınlarda da alım yapılabilecek.

Altın alış fiyatı ile piyası fiyatı uyum gösteriyor

Merkez'in altın alımlarında fiyatlama şu şekilde yapılacak: İşlemlerin TL karşılığı işlem tarihinden sonraki ilk iş gününde belirlenen öğleden önceki London Bullion Market Association (LBMA) altın ons fiyatı ve Merkez Bankası ABD Doları döviz alış kuru kullanılacak.

Altın fiyatlarında yükşeliş olur mu?

Merkez Bankası'nın yurtiçinde üretilen tüm altını alsa dahi fiyatlarda yukarı yönlü bir etki yapması beklenmiyor. Çünkü Türkiye'de yılda ortalama 30 ton altın üretiliyor. Bu altınların toplam piyasa değeri yaklaşık 1.2 milyar dolar. Günlük 120 kilograma denk gelen bu tutar İstanbul Altın Borsası'nın günlük işlem hacminin yarısından daha az. Yani Merkez Bankası'nın yerli cevherlerden üretilen altınlarda alım yapması, piyasadaki altın fiyatları üzerinde etkili olmayacağı düşünülüyor.