Sürekli bakıma ihtiyacı olan otizmli çocuklar için sadece annelere sağlanan erken emeklilik hakkı, çocukların bakımını üstlenen babalar ile bakmakla yükümlü olan diğer kişileri de kapsayacak şekilde genişletilecek.
Sürekli bakıma ihtiyacı bulunan otizmli çocuklar için hali hazırda sadece annelere sağlanan erken emeklilik hakkı, 5510 sayılı kanunda yapılacak yasal düzenlemeyle çocukların bakımını üstlenen babalar ile bakmakla yükümlü olan diğer kişileri de kapsayacak şekilde genişletilecek.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca hazırlanan "Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) Olan Bireylere Yönelik Ulusal Eylem Planı"nda otizmli çocukların eğitimi, toplumsal farkındalığın arttırılması ve otizmli çocukların aileleri için destek mekanizmaları geliştirilmesine yönelik bir çok yeni uygulama yer alıyor.
"Aile Destek Birimleri" kurulacak
2016-2019 yıllarını kapsayan eylem planına göre, sağlık ocaklarının yer aldığı birinci basamak sağlık kuruluşlarında OSB'li çocuklar ve aileleri için "Aile Destek Birimleri" kurulacak. 2019'a kadar kurulması planlanan bu birimlerde, OSB'li çocukların takibi, bakımı, sağlığı konusunda ailelere danışmanlık ve izleme hizmeti sağlanacak.
Ayrıca, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri ile Sosyal Hizmet Merkezlerinde OSB'li çocuğu olan ailelerin danışmanlık hizmeti alabilmeleri amacıyla yeni birimler hayata geçirilecek. Bakanlığın web sitesinde ise ailelerin bilgilendirilmesi amacıyla kolay erişilebilir web portalı ve yayınlar oluşturulacak.
"Gölge öğretmenlik" uygulaması
Rehberlik ve Araştırma Merkezleri ile tüm özel eğitim kurumlarında ailelere yönelik eğitsel hizmetlerinin niteliğinin artırılmasının da öngörüldüğü eylem planı çerçevesinde, kaynaştırma sınıflarında eğitim alan otizmli çocuklar için de düzenlemeler getirilecek.
Buna göre, kaynaştırma uygulamalarına dahil olan OSB'li öğrenciler ve öğretmenlerine yönelik için sınıf içi ve dışı destek, bire bir eğitim, küçük grup düzenlemesi, gölge öğretmenlik uygulaması, okul rehberlik servislerinin kapasitesinin arttırılması gibi konularda yeni uygulamalar geliştirilecek.
Ayrıca bu durumdaki öğrenciler için eğitimde "pozitif ayrımcılık" uygulamasının hayata geçirilmesi amacıyla sınıf geçme ve genel değerlendirme sistemi, kaynaştırma uygulamalarına uygun olarak yürütülecek ve müfredata dayalı değerlendirme, portfolyo değerlendirme gibi alternatif değerlendirme sistemleri uygulanacak.
Sanat ve spor alanında yetenekli olan OSB'li bireylerin bu alanlara kabulü için de kendilerine uygun değerlendirme sistemlerinin geliştirilmesine yönelik yasal düzenlemeler yapılacak.
Babalar da erken emekli olabilecek
Eylem planı çerçevesinde hali hazırda ağır engelli çocuğu bulunan annelere sağlanan "erken emeklilik" hakkının da çocuğa bakmakla yükümlü olan aile fertlerine yönelik genişletilmesi gündeme alındı.
Bu kapsamda plana, "OSB olan ve sürekli bakıma muhtaç çocuğu olan anne veya baba ile bakmakla yükümlü olan kişilerin erken emeklilikten yararlandırılması sağlanacaktır." hükmü eklendi.
Bu kişilerin de söz konusu haktan yararlanmasını sağlamaya yönelik olarak 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda yeniden düzenleme yapılması öngörülüyor.
Erken emeklilik düzenlemesi
Hali hazırda sosyal güvenlik sisteminde başkasının bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan annelere prim ödeme gün sayılarının 4'te 1'i, prim ödeme gün sayıları toplamına ekleniyor ve bu süreler emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor.
1 Ekim 2008 tarihinden sonrasını kapsayan bu düzenleme ile çalışılan her 4 yıla bir yıl prim ekleniyor ve yaştan da bir yıl düşülüyor. Bu uygulama sadece biyolojik anneleri değil evlat edinenleri de kapsıyor.
Ağır engelli çocuğunu yatılı kuruma veren anneler ise erken emeklilik hakkından yararlanamıyor.