'Torba tasarı' TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi

Kamuoyunda "torba tasarı" olarak bilinen, Bazı Vergi Kanunları ile Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.

Maliye Bakanı Naci Ağbal'ın sunumundan sonra yaklaşık 2 hafta süren maratonun ardından, çok sayıda farklı düzenlemeyi içeren tasarı, değişiklik önergeleriyle kabul edildi.

Şans oyunlarında vergi artıyor

Tasarıyla, Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da değişiklik yapılarak, bayiliklere ilişkin ibareler madde metninden çıkarılıyor. Böylece bayiliklerin verilmesine ilişkin tereddütlerin giderilmesi amaçlanıyor. Bayilik verme işlemlerinin tamamı veya bir kısmı başbayi tarafından gerçekleştirilebilecek.

İlgili kanunda tanımlanan şans oyunları ile düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyeler için uygulanan yüzde 10 nispetindeki veraset ve intikal vergisi oranı yüzde 20 olarak uygulanacak.

Gayrimenkul sermaye iratlarına yönelik mükelleflerin gerçek giderlerine karşılık olmak üzere hasılatlarının yüzde 25'i oranında uygulanan götürü gider oranı yüzde 15'e düşürülecek.

Tasarıyla, çalışanların ücretlerinin 2017 yılı eylül, ekim, kasım ve aralık aylarında bin 404 liranın altına düşmesi nedeniyle ücretlerinde meydana gelen azalışı telafi etmek amacıyla Gelir Vergisi Kanunu'na geçici madde ekleniyor. Buna göre, gerek bekar ve çocuksuz asgari ücretliye gerekse net ücreti bin 404 liranın altına düşecek ücretlilere, elde edecekleri net ücretleri bin 404 lirayı tamamlayacak şekilde ilave asgari geçim indirimi sağlanacak.

Vergi mükellefinin ilk tebliğ adresi MERNİS'te kayıtlı yerleşim yeri olacak.

Vergiye gönüllü uyumun artırılması amacıyla; mükelleflere verilen hizmetlerin elektronik ortama taşınması ve vatandaşların vergi dairelerine gitmeksizin iş ve işlemlerini elektronik ortamda yapabilmesi, ayrıca kayıt dışılıkla mücadelede etkinliğin artırılması kapsamında elektronik ticaretin kavranmasına yönelik gerekli düzenlemeleri yapma hususunda Maliye Bakanlığına yetki verilecek.

Haberleşme hizmetleri

Tasarıyla, konuşma, internet, yayıncılık gibi haberleşme hizmetlerinde farklı farklı olan özel iletişim vergisi oranları her bir hizmet için yüzde 7,5 olarak aynı oranda belirlenecek.

MTV oranları

Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Kanunu'na eklenen hükümle taşıtın teslimi, ilk iktisabı ve ithalinde, hesaplanacak özel tüketim vergisi (ÖTV) hariç, KDV matrahını oluşturan değerler "taşıt değeri" olarak tanımlanacak.

Tasarıyla otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerinin vergilendirme usulü değiştirilerek, mevcut vergilendirme ölçütlerine taşıt değeri de eklenecek. Bu araçlarda MTV için uygulanacak yeniden değerleme oranı 1300 cc altı araçlar için yüzde 15, 1300 cc üstü araçlar için ise yüzde 25 olarak uygulanacak.

Buna göre, MTV 1300 cc ve aşağısı araçlar için fiyatı 40 bini aşmayanlarda (1-3 yaş arası) 743 lira, fiyatı 40-70 bin lira arası olanlarda 817 lira, fiyatı 70 bini aşanlarda 892 lira olarak uygulanacak.

MTV, 1300 cc-1600 cc arası araçlar için fiyatı 40 bini aşmayanlarda (1-3 yaş arası) bin 294 lira, fiyatı 40-70 bin lira arası olanlarda bin 423 lira, fiyatı 70 bini aşanlarda bin 553 lira olacak.

MTV, 1601 cc-1800 cc arası araçlar için, fiyatı 100 bini aşmayanlarda (1-3 yaş arası) 2 bin 512 lira, fiyatı 100 bini aşanlarda 2 bin 741 lira; 1801 cc-2000 cc arası araçlar için fiyatı 100 bini aşmayanlarda (1-3 yaş arası) 3 bin 957 lira, fiyatı 100 bini aşanlarda 4 bin 317 lira; 2001 cc-2500 cc arası araçlar için fiyatı 125 bini aşmayanlarda (1-3 yaş arası) 5 bin 936 lira, fiyatı 125 bini aşanlarda 6 bin 476 lira olarak uygulanacak.

MTV, 4001 cc ve yukarısı araçlar için, fiyatı 475 bini aşmayanlarda (1-3 yaş arası) 32 bin 431 lira, fiyatı 475 bini aşanlarda 35 bin 379 lira olacak.

Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerine ait vergi tutarlarının Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Birliği tarafından her yılın ocak ayında ilan edilen kasko sigortası değerlerinin yüzde 10'unu aşması halinde, taşıtlara ait vergi tutarlarını, bir önceki satırdaki aynı yaş grubunda bulunan taşıtlara isabet eden vergi tutarı olarak belirlemeye, bu oranı yüzde 4'e kadar indirmeye ve kanuni oranına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

31 Aralık 2017'ten önce tescil edilen araçlar

Tasarıda, 31 Aralık 2017 tarihinden önce kayıt ve tescil edilen araçlar için 1 Ocak 2018'den itibaren uygulanacak MTV'ye ilişkin bilgiler de yer alıyor.

Buna göre; MTV, 1300 cc ve aşağısı araçlar (1-3 yaş) için 743 lira, 1301 cc-1600 cc arası araçlarda bin 294 lira, 1601 cc-1800 cc arası araçlarda 2 bin 284 lira, 1801 cc-2000 cc arası araçlarda 3 bin 598 lira, 4001 cc ve yukarısı araçlarda 29 bin 483 lira olacak.

Gümrük Vergisi

Gümrük Vergisinden muaf ürünler için muafiyetler kaldırılarak, bunun yerine vergi had ve nispetleri sıfır olarak belirlenecek. Ayrıca Bakanlar Kuruluna, Gümrük Giriş Tarife Cetveli'nde yer alan eşyaların gümrük vergisi had ve nispetlerini yüzde 50'ye kadar yükseltme, sıfıra kadar indirme veya cetveldeki had ve nispetleri yüzde 50'sine kadar artırma yetkisi verilecek.

Merkez Bankası

Merkez Bankası, gerçek ve tüzel kişilerin döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini izlemek amacıyla belirleyeceği gerçek ile tüzel kişilerden her türlü bilgi ve belgeyi isteyebilecek.

Merkez Bankası, bilgi ile belgelerin kapsamı, toplanması ve izlenme yöntemi, doğruluğunun denetimi, paylaşımı, destek hizmeti temini de dahil usul ve esasları belirleyecek.

İstenen bilgi ve belgelerin verilmemesi, gerçeğe aykırı verilmesi ya da usule uygun olmayan biçimde verilmesi, adli suç olarak düzenlenecek. Bu suçu işleyen kişiler ile tüzel kişilerin görevli ve ilgilileri hakkında bin günden iki bin güne kadar adli para cezası uygulanacak.

Gazilerin kamuda atanması

Tasarı, Terörle Mücadele Kanunu'nda da değişiklik yapıyor. Kanun kapsamında istihdam hakkı bulunan hak sahiplerinin, yaş sınırı aranmaksızın bu haktan yararlanması sağlanıyor.

Terörle mücadele sırasında yaralanan vazife malulleri ile 15 Temmuz FETÖ darbe girişiminin bastırılmasında yaralanan ancak memur kadrolarına atanamayan ilköğretim, ortaokul ve ilkokul mezunları için de düzenleme yapılıyor. Tasarıyla, bu kişiler, hizmetli unvanlı kadro ve pozisyonlar yerine memur unvanlı kadro ve pozisyonlara atanabilecek.

Ana, baba veya kardeşlerin istihdam hakkını kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan toplam iki kişi bundan yararlanabilecek.

Tasarının yasalaşıp yayımı tarihine kadar geçen sürede, hizmetli unvanlı kadro ve pozisyonlara ataması yapılan ve halen bu unvanda görev yapan gazilerin kadro ve pozisyonları, memur unvanlı olarak değiştirilecek.

Bazı kamu lojmanları satışa çıkarılacak

Tasarı, Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'a yeni düzenlemeler de ekliyor.

Savunma, güvenlik, adalet ve istihbarat hizmetlerini yürüten personel tarafından kullanılanlar hariç olmak üzere genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin, döner sermayelerin, fonların, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları hariç özel kanunla kurulmuş diğer kamu idarelerinin, KİT'lerin ve bunların bağlı ortaklıkları ile müesseselerinin ve sermayesinin yüzde 50'den fazlası kamuya ait diğer ortaklıklar ve şirketlerin mülkiyetinde veya tasarrufunda bulunan kamu konutlarından 10 yılını dolduranlar ekonomiye kazandırılacak.

Konutlar, Devlet İhale Kanunu çerçevesinde ihaleyle satılacak.

Taşınmazların satışından elde edilen gelirler, genel bütçeli idarelerde ilgili idarenin merkez muhasebe birimi hesaplarına aktarılacak ve özel gelir kaydedilecek.

İdareler bu gelirleri, öncelikle personelinin konut ihtiyacını karşılamak amacıyla ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde ödenek eklemek suretiyle kullanacak.

İhale yapıldığı tarihte görev, sıra ve hizmet tahsisli ve kat mülkiyeti kurulan kamu konutlarında oturanlar, ikamet ettikleri kamu konutunu öncelikli olarak satın alma hakkına sahip olacak.

İhale bedeli öncelikli alım hakkı sahibi tarafından peşin veya 4 yıla kadar kanuni faiziyle taksitli ödenebilecek. Peşin ödemelerde yüzde 10 indirim uygulanacak. Lojmanda oturan, almak istememesi halinde konutu 2 ay içerisinde boşaltacak.

Tasarı, Hazineye ait olup belediye mücavir alan sınırları içinde tarımsal amaçlı kullanılan arazilerin kullanıcılarına doğrudan satışının önü açıyor. Satın alınan araziler sadece tarımsal amaçlı kullanılabilecek.

Bu araziler, rayiç bedelin tamamı üzerinden doğrudan satılacak. Rayiç bedelin taksitle ödenmesi halinde, bu bedelin yüzde 30'si en geç üç ay içinde, kalanı ise en fazla 5 yılda 10 eşit taksitte kanuni faizi ile birlikte ödenecek.

Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Maliye Bakanlığınca tespit edilen ve üzerinde yapı olan Hazineye ait taşınmazların öncelikle yapı sahiplerine satılması ya da belediyeye bedelsiz devredilmesi öngörülüyor. Bunun için, yapının 19 Temmuz 2003'ten önce yapılmış olması şartı 31 Aralık 2009'a çekiliyor.

Enerji içeceklerinden de yüzde 20 ÖTV alınacak

Makaronlar da sigara ve diğer tütün mamulleri gibi ÖTV kapsamına alınacak.

Meyveli gazoz, alkolsüz bira ve enerji içeceklerinden de yüzde 20 ÖTV alınacak. Limonata ve meyve aromalı maden suları kapsam dışında kalacak.

Okul ve hastanelere ücretsiz su verilecek

Belediye ve bağlı idareler, mabetlerin yanı sıra eğitim kurumlarına, yurtlara, okul pansiyonlarına ve hastanelere de indirimli bedelle ya da ücretsiz olarak içme ve kullanma suyu verebilecek.

Kamu kurum ve kuruluşlarına uygulanan su ve atık su tarife ücreti, tüketim miktarına bakılmaksızın sabit tarife ücreti olarak belirlenecek ve konutlar için belirlenen en düşük su ve atık su tarife ücretinin yüzde 50 fazlasını geçemeyecek.

Belediyeler temiz şebeke suyu hizmeti vermediği yerleşim yerlerindeki kamu kurumlarından ücret talep edemeyecek. Kamuya ait eğitim kurumları, yurtlar, okul pansiyonlar ve hastanelerden abonelik, açma kapama, bağlantı, teminat, güvence bedeli, katılma payı ve benzeri ad altında herhangi bir ücret talep edilemeyecek.

Yerli telefon hatlarının kullanılması teşvik edilecek

Bilgi toplumuna geçiş ve teknolojik gelişmelerin hayatın her alanında kullanılmaya başlanmasıyla makinelerarası (M2M) haberleşme kullanımında (akıllı sayaçlar dahil) büyük artışlar yaşanması nedeniyle, M2M kullanımındaki artışın ülkeye sağlayacağı sosyal ve ekonomik faydaların artırılması amacıyla M2M aboneliklerinden alınan telsiz ücretlerine muafiyet getiriliyor.

Böylece M2M cihaz üreticilerinin, yabancı menşeli operatörlere ait SİM kartlar yerine, Türkiye ile yetkilendirilmiş 2N, 3N, 4.5N işletmecilerine ait SİM kartları kullanmaları cazip hale getirilecek.

Kaynağı bulunmayan girişimcilere finansman

Tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Emlak Vergisi Kanunu'na göre alınması gereken emlak vergisi ile Belediye Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve katılım paylarının alınması, 31 Aralık 2017'den 31 Aralık 2020 tarihine ertelenecek.

Tasarısıyla, "projesi olan ancak kaynağı bulunmayan girişimcilere finansman sağlayacak" kitle fonlaması uygulaması hayata geçiriliyor.

Ücretsiz kitapların ihalesi

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ve özel okullarda öğrenim gören öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılacak ders kitabı ve öğrenci çalışma kitabı ile ilgili öğretmenlere ücretsiz olarak dağıtılacak kılavuz kitaplarına ilişkin 31 Aralık 2019 tarihine kadar yapılacak mal ve hizmet alımları, ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç Kamu İhale Kanunu uyarınca yapılabilecek.

Yaz saati uygulaması

Tasarıya eklenen bir diğer maddeyle yaz saati uygulamasına ilişkin de düzenleme yapılıyor.

Buna göre, "Günün Yirmi Dört Saate Taksimine Dair Kanun'da", "Başlangıç ve bitiş tarihleri belirtilmek ve 1 saati aşmamak şartıyla yaz saati uygulamaya Bakanlar Kurulu yetkilidir" hükmü, "Bakanlar Kurulu, 1 saati aşmamak kaydıyla ileri saat uygulaması yapmaya yetkilidir" şeklinde değiştirildi.