Rıfat Ilgaz kimdir? Rıfat Ilgaz eserleri

7 Temmuz 1993’te hayatını kaybeden Rıfat Ilgaz'ın bugün ölüm yıl dönümü. Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan Rıfat Ilgaz, hem şair hem de yazardır. Çok sayıda eseri Türkiye'ye kazandıran Rıfat Ilgaz'ın hayatını merak edebilirsiniz. İşte detaylar haberimizde...

Rıfat Ilgaz kimdir?

Nüfus kaydına göre Rıfat Ilgaz 24 Nisan 1911 yılında Kastamonu Cide’de doğdu. Kendisi ise doğduğu tarihi Şubat 1910 olduğunu söylemiştir. 

İlkokula Cide’de başladı, Terme’de bitirdi. Orta öğrenimine Kastamonu’da başlayan Ilgaz, liseden ayrılıp yatılı olan Muallim Mektebi’ne girdi. 1930’da mezun olan Ilgaz, Bolu Gerede, Akçakoca, Gümüşova’da ilkokul öğretmenliği yaptı.

1938’de Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nü bitirdi. 1939’da Adapazarı ve İstanbul’daki orta okullarda Türkçe öğretmeni olarak çalıştı. 1940’ta Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ne giren Ilgaz,  1943’te ilk kitabı “Yarenlik”i yayınlandı. Şiirleri olağanüstü ilgi gördü.

Ocak 1944’te yayınlanan “Sınıf” adlı şiir kitabı toplatılarak bir süre cezaevinde kalan Ilgaz, serbest bırakıldıktan sonra bir yıl öğretmenlik yapmaya devam etti.

1950’li yıllarda gazeteciliğe başladı. 1940 kuşağı yazarların eserlerine yer veren “Yürüyüş” dergisinin sorumlu yönetmenliğini üstlendi. Aziz Nesin’le “Markopaşa” dergisinin çıkarılmasına katıldı, yazı işleri müdürlüğünü yaptı.

1952’de “Adembaba” isimli mizah dergisini çıkardı. Dolmuş, Taş, Karikatür, Şaka gibi dönemin ünlü mizah dergileriyle, Yeni Gazete’de yazılar yazdı. Ocak 1953’te “Devam” adlı şiir kitabı yayınlandı ve bu kitap da toplatıldı, kendisi tekrar cezaevine kondu. Aynı yıllarda çeşitli senatoryumlarda verem tedavisi gördü. Yazı ve şiirlerinden ötürü yaklaşık 5 buçuk yıl hapis yattı.

Asıl ününü 1959’da Türkiye’deki eğitim sistemini eleştirmek amacıyla yazdığı “Hababam Sınıfı” adlı kitapla kazandı. Çok tutulan ve tekrar tekrar basımı yapılan bu öyküler dizisi, tiyatro ve birçok kez sinemaya da uyarlandı.

1952-1960 arasında siyasi baskılar nedeniyle gerçek ismiyle yazamayan Ilgaz, 1961 Anayasası yürürlüğe girdikten sonra kendi adıyla yazı ve şiir yayınlama özgürlüğüne kavuştu. Vatan, Demokrat İzmir, Yeni Gün, Yeni Ulus gazeteleri ile Akbaba dergisinde yazdı. 1970’te Basın Şeref Kartı aldı.

1974’te emekli olduktan sonta Cide’ye yerleşti. 12 Eylül 1980 döneminde tekrar gözaltına alındı. 70 yaşında olmasına rağmen gözleri bağlanarak gerekçesiz sorguya çekildi ve bir aydan fazla gözaltında tutuldu. Tutukluluğu sona erince ölümüne kadar İstanbul’da yaşadı. 

Rıfat Ilgaz'ın eserleri:

ŞİİR:

Yarenlik (1943)
Sınıf (1944)
Yaşadıkça (1948)
Devam (1953)
Üsküdar’da Sabah Oldu (1954)
Soluk Soluğa (1962)
Karakılçık (1969)
Uzak Değil (1971)
Güvercinim Uyur mu (1974)
Kulağımız Kirişte (1983)
Ocak Katırı Alagöz (1987)
Bütün Şiirleri (1983)

ROMAN:

Karadeniz’in Kıyıcığında 1969
Karartma Geceleri 1974
Sarı Yazma 1976
Yıldız Karayel 1982

ANI:

Yokuş Yukarı 1982
Biz de Yaşadık 1984
Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra (1986)
MİZAH ÖYKÜ VE ROMANLARI:
Radarın Anahtarı 1957
Don Kişot İstanbul’da 1957
Bizim Koğuş 1959
Hababam Sınıfı 1959
Kesmeli Bunları 1962
Nerde O Eski Usturalar 1962
Saksağanın Kuyruğu 1962
Şevket Ustanın Kedisi 1965
Geçmişe Mazi 1965
Altın Eskicisi 1972
Palavra 1972
Tuh Sana 1972
Çatal Matal Kaç Çatal 1972
Bunadı Bu Adam 1972
Keş 1972
Al Atını 1972  Hababam Sınıfı Uyanıyor 1972
Sosyal Kadınlar Partisi 1984
Apartman Çocukları 1984
Çalış Osman Çiftlik Senin 1984

ÇOCUK KİTAPLARI:

Öksüz Civciv 1979
Bacaksız Kamyon Sürücüsü 1980
Bacaksız Sigara Çocukları 1980
Bacaksız Paralı Atlet 1981