CİMRİLİK ETME İSRAFTA BULUNMA
Ülkemiz insanlarından bazıları cimrilikte bulunurken, bazıları da israf etmekten kaçınmamakta, bazıları da cimrilik yaparak para ve malını harcamazken, bazıları da, gereksiz harcama, gereksiz tüketim, savurganlık ve tutumsuzluk yaparak yani, para ve malı boş yere harcama suretiyle, civarındakilere ve ülkeye hiçbir yararda bulunmamaktadırlar.
Öyleyse yapılması ya da yapılmaması nedeniyle zararlı olan bu iki hususu yapmamak için, bunların anlamını bilmek ve bunlardan sakınmak gerekmektedir.
CİMRİLİK: Parasını hiçbir şekilde harcamak istemeyen, eli sıkı ve pinti anlamını taşımaktadır. Diğer bir deyişle, malı elinde tutmaktan zevk almaktır.
Cimriliği Terim olarak açıklayacak olursak, kişinin harcaması gereken para ve malı harcamaktan kaçınmak, para ve malı çok sevdiğinden dolayı, başkasına bir şey vermekten kaçınmaktır.
Cimrilik, hem Türk ahlakınca ve hem de İslam dinince yasaklanan ve kınanan bir husustur. ( MAUN / 6,7, TEVBE / 34,35, MEARİC / 19-21, NİSA / 37,128, BAKARA / 268, HÜMEZE / 3, İSRA / 100, ALİ İMRAN / 92, 180 )
Cimrilik, iki sebebe bağlı olarak yapılan bir huydur. Birincisi, aşırı mal sevgisi ve mal biriktirme hırsı. ( ÂDİYAT / 8, ) İkincisi ise, Tul-i emel ( Yaşama arzusu, uzun emel, aşırı arzu ve istek ), çocukların geleceği düşüncesidir. Ancak mal ve çocuklar, diğer nimetler gibi imtihan vesilesidir.
İslam dininde cömertlik övülürken, cimrilik yerilmiştir. Çünkü cimrilik, insanın mutsuzluğuna sebep olan bir nedendir. Ayrıca fert ve toplum için zarar verici bir unsurdur. Bu nedenle cimrilikten kurtulmak için, zekât vermek, misafire ziyafet çekmek, bir felaket anında başkalarına yardımda bulunmak gerektir. Yani zekâtını veren, nefsini cimrilikten korumuş olacaktır.
İSRAF İSE: Gereksiz harcama, gereksiz tüketim, savurganlık ve tutumsuzluktur. Yani para ve malı boş yere harcamadır. ( A(RAF / 31 ) Bu nedenle Allah, israf edenleri sevmez. ( ENAM / 141, A’RAF / 31, İSRA / 27) Bu ayetlerle israf edilmemesi, saçıp savrulmaması emir olunmaktadır.
Öyleyse israf, nefsimize dönük aşırı harcamalar ile hizmetteki yersiz maddi ve manevi harcamalardır. Ancak yerinde ve Allah için yapılan harcamalar israftan sayılmamaktadır. ( BAKAR / 219 )
Bu hususlarda yapılacak en güzel şey, itidal ve dengeyi muhafaza etmektir. Maddi ve manevi bütün hizmetlerde israftan kaçınmaktır. Diğer bir taraftan da, ayette belirtildiği üzere, “ Onlar ki, harcadıkları zaman ne israf ederler, ne de cimrilik ederler. Harcamaları bu ikisi arasında aşağı yukarı eşit olur.” ( FURKAN / 67 ) hükmüne uygun hareket etmektir.
Öyleyse hem cimrilik ve hem de israf yönünden, dengeli hareket etmekte yarar bulunmaktadır.