Srebrenitsa soykırımının 21. yılı, 127 kurban toprağa verilecek

İkinci Dünya savaşında sonra Avrupa'da en büyük soykırımın yaşandığı Srebrenitsa'da katliamının 21. yılı.Bundan tam 21 yıl önce 11 Temmuz 1995 yılında Bosna Hersek'in başkenti Saray Bosna'da Sırp eşkiyalarının binlerce insanı çoluk, çocuk demeden katlettiği, Srebrenitsa soykırımını aynı yerinde anılacak. Soykırımın 21. yılında, bugün düzenlenecek cenaze töreninde kimlik tespiti yapılan 127 kurban daha Potoçari Anıt Mezarlığı'nda toprağa verilecek. Bugünkü cenaze töreninin ardından mezarlıktaki soykırım kurbanlarının sayısı 6 bin 504'e yükselecek. Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'dan Srebrenitsa'ya hareket etti. "Unutmadık, unutturmayacağız" sloganıyla bu yıl 5'incisi düzenlenen Uluslararası Srebrenitsa Motosiklet Maratonu'na katılan motorcuların Saraybosna'nın en işlek caddelerinden geçişi renkli görüntülere sahne oldu. Alkışlanan motorcular, gösterilen ilgiye el sallayarak karşılık verdi.

127 kurbanın cenazesi toprağa verilecek

127 kurbanın cenazelerini taşıyan konvoy, cenaze töreninin düzenleneceği Potoçari'ye geldi. Konvoyda yer alan TIR'daki tabutlar, buradaki Saraybosnalılar tarafından savaş esnasında Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde görev yapan Hollandalı askerlerin üs olarak kullandığı eski akümülatör fabrikasına yerleştirildi.

Srebrenitsa'da ne oldu?

Srebrenitsa Katliamı ya da Srebrenitsa Soykırımı 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı (Hırvatistan Savaşı ve Bosna Savaşı)'nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu'nun Srebrenitsa'ya karşı giriştiği Krivaya '95 Harekâtı esnasında Temmuz 1995'te yaşanan ve en az 8.372 Boşnak'ın Bosna-Hersek'in Srebrenitsa kentinde general Ratko Mladiç komutasindaki ağır silahlarla donatılmış Bosna Sırp ordusu tarafından öldürülmesine verilen addır. Katliamda bir kısım kadın ve küçük yaşta çocuğun da öldürüldüğü, belgelerle kanıtlanmıştır. Bosna Sırp ordusunun dışında katliama "Akrepler" olarak tanınan Sırbistan özel güvenlik güçleri de katılmıştır. Birleşmiş Milletler Srebrenitsa'yı güvenli bölge ilan etmiş olmasına karşın 400 silahlı Hollanda barış gücü askerinin varlığı katliamı önlememiştir.

Srebrenitsa katliamı II. Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'da gerçekleşmiş en büyük toplu insan kıyımı olması ve Avrupa'daki hukuksal olarak ilk kez belgelenmiş soykırım olması açısından da önem taşır.

Yugoslavya'nın çöküşü üzerine 1992 yılında Sırpların Bosna'da başlattıkları soykırımın ardından bölgeye zoraki olarak müdahale eden Birleşmiş Milletler'in güvenli bölge ilan edilen 6 bölge arasında Srebrenitsa da bulunmaktaydı.

Savaştan önce nüfüsu 24 bin civarı olan kentin nüfusu diğer bölgelerden gelen mülteci göçleriyle 60 bin civarına gelmişti. Artık Srebrenitsa 'açlık' ve 'hastalıklar' ile mücadele eden bir 'toplama kampı'na dönüşmüştü.Müslümanların elindeki silahlar BM Barış Gücü tarafından koruma gerekçesiyle toplanmıştı.

Ratko Mladiç komutasındaki Sırplar Srebrenitsa'ya olan saldırılarını sıklaştırdıklarında müslümanların toplanan silahlarını geri almak için yaptıkları başvuru , sorumlu Hollanda komutanı Thom Karremans tarafından reddedildi. BM yalnızca iki F16'yı kent üzerinde bir uçuş yaptırmakla yetindi.

Hollandalı askerler bir gece yarısı Bosna'daki BM Barış Gücü komutanı Hollandalı generalden aldıkları emir doğrultusunda kenti boşalttılar. Savaş sırasında şehrin güvenliğinden sorumlu olan Hollandalı Komutan Thom Karremans kendisine sığınan 25 bin mülteciyi ve şehri Sırplara teslim etti.

Daha sonra orataya çıkan bir video kasedinde Sırp generalin kenti boşaltan Hollandalı komutana bir hediye verirken görüntüleri çekilecekti.Bir hafta süren katliam II. Dünya Savaşı'ından sonra insanlığa yapılan en büyük suç olarak arşivlerde yer aldı.

Lahey Adalet Divanı bir hafta süren katliamın bir 'soykırım' olarak kabul etti; ancak Sırbistan'ın sorumlu tutulmayacağına karar verdi.