Çeyiz parası başvuru, resmi nikahın ardından yapılmalıdır. Kişiler, resmi nikahtan sonra zaman aşımına dikkat ederek bu destekten yararlanabilmektedir. Yetim kızların borçsuz bir şekilde evlenmesini hedefleyen bu destek ile kişilerin evlenirken borç yükü altına girmemesi, evliliğin rahat bir şekilde gerçekleşmesi hedeflenir.
Dolayısıyla kızın anne ve babasından yetim maaşı alması şartı, bu yardımın talep edilmesi sırasında aranmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen destekte toplu para alımı sağlanmaktadır. Evliliğin devam etmesi durumunda kişi çeyiz parasına başvuru yapmamışsa, zaman aşımı durumunda başvuru hakkı yanar.
Çeyiz Parası Başvurusu Adımları
Çeyiz parası alırken yapılacak işlemler şu şekildedir:
- Çeyiz parası resmi nikahtan sonra verilir. Bu nedenle ilk adım resmi nikahın kıyılmasıdır. Sadece dini nikah olması durumunda, şahit sayısına ya da kişilerin gerçekten evlilik hayatı yaşayıp yaşamamasına bakılmaksızın çeyiz parası alınamaz.
- Kişilerin bekarlıklarında yetim maaşı alıyor olması gerekmektedir. yetim maaşının kesilmesinin tek nedeni evlilik olmalıdır.
- Çeyiz parasının başvuruları direkt olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılır. Online olarak başvuru yapma imkanı bulunmamaktadır.
- Çeyiz parasının başvurusu sırasında kişilerden bir form doldurmaları istenmektedir. Doldurulan form sayesinde kişinin evliliği de tescillenerek çeyiz parası almasına karar verilir. Ayrıca başvuru sahiplerinin formu teslim ederken yanlarında gerekli belgeleri de bulundurması gerekmektedir.
DEVLET Çeyiz Parasına Başvururken Hangi Evraklar İstenir?
Çeyiz parası başvurusu için istenen belgeler şu şekilde sıralanabilir:
- Başvuru sırasında doldurulan form, ‘Evlilik Ödeneği Talep Dilekçesi’ olarak belirlenmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu binalarından alınabilecek bu dilekçe, alındığı yerde doldurulur, eve getirilmez. Dilekçenin bir örneği Sosyal Güvenlik Kurumu resmi sitesinde bulunur. Kişiler, buradan çıktı alarak dilekçeyi daha önceden inceleme fırsatı bulmuş olabilirler.
- Dilekçe üzerinde tahsis kodu denen bir bölüm bulunmaktadır. Bu bölüme kişinin almakta olduğu yetim maaşına ait SGK kodu girilmektedir.
- Dilekçe üzerinde verilen soruların tam yanıtlanması gerekir. Dilekçede kişilerin sicil tahsil numarası gibi detaylı SGK işlem kodları istenmektedir.
- Dilekçenin sonuna, başvuru sahibi tarafından doldurulduğuna dair imza atılması gerekmektedir. imzasız dilekçeler geçerli kabul edilmez.
- Başvuru sahiplerinin yanında T.C. kimlik belgeleri bulunmalıdır.
- Kişilerin sahip oldukları nikah cüzdanı, başvuru sırasında yanlarında olmalıdır.
Çeyiz Parası Ne Zaman Alınır?
Çeyiz parasının alınma zamanı 5 yıl olarak belirlenmiştir. Kişiler, resmi nikahlarının kıyılmasının ardından 5 yıl içerisinde çeyiz parası alma talebinde bulunabilmektedir. Bu yıllar içinde kişinin çocuğunun olması gibi değişiklikler önemli değildir. Ancak kişi bu 5 yıllık süreyi geçirirse, çeyiz parası alma hakkı sona erer. Ayrıca bahsedilen 5 yıllık süre, resmi nikahın kıyıldığı gün başlamaktadır.
Kimler Çeyiz Parası Alabilir?
Çeyiz parası alabilecek kişiler şu şekilde sıralanabilir:
- Anne, baba ya da her ikisi birden vefat etmiş olan kişiler bu destekten yararlanır.
- Ölen anne babası sigortalı olan kişiler bu desteği alabilmektedir. Anne babası sigortalı değilse, kişi bu parayı alamaz.
- Anne ya da babasından; ya da ikisinden de yetim maaşı alan kişiler bu desteğe başvurabilir. Yetim maaşı alma önünde engel varsa, aynı engel bu paranın alımında da ortaya çıkacaktır.
- Evlenerek bu parayı almak isteyen kişinin, evlilik öncesinde bildirimde bulunması gerekmektedir. evlilik tarihinden önce yapılacak bildirim ile işlemlerin hızlandırılması sağlanmaktadır.
- Evlenen kızın herhangi bir yüz kızartıcı suça karışmamış olması gerekmektedir.
- Formların hatasız olarak doldurulması şartı bulunmaktadır.
- Evlenen kişi kadın olmalıdır. Çeyiz parasını sadece kadınlar alabilir.
Çeyiz Parası Ne Kadardır?
Çeyiz parası ne kadar, kişinin aldığı yetim maaşının oranına göre belirlenmektedir. Yetim maaşının miktarına göre kişiye verilecek çeyiz parasına karar verilir. çeyiz parası, alınan yetim maaşının miktarına göre belirlenir. Kişilerin aldıkları maaş tutarının katları, çeyiz parası olarak verilir.
Çeyiz Parası Nasıl Hesaplanır?
Çeyiz parası hesaplaması alına yetim aylığının 12 ya da 24 katı alınarak yapılmaktadır. Bu süreçte kız çocuklarının başvuru öncesinde son aldıkları yetim aylığı tutarı ile hangi sigorta kolundan maaş aldıkları faktörü etkilidir.
Bir üst başlıkta değindiğimiz gibi 4C’den yetim aylığı alan kız çocuklarına 1 yıllık, 4A ve 4B sigorta kolundan yetim aylığı alan kız çocuklarına 2 yıllık yetim aylığı, evlenme ikramiyesi ödenmektedir. İlgili sigorta koluna göre alınan son yetim aylığı çarpılarak, alınacak çeyiz parası kümülatif rakamına ulaşabilmektedir. Aşağıda 1.500 TL yetim aylığı alan bir kız çocuğu için çeyiz parası hesaplama işlemi örnek olarak gösterilmektedir:
- 4C’den yetim aylığı alınıyorsa 1.500 TL x 12 = 18.000 TL evlilik ikramiyesi alınabilir.
- 4A veya 4B’den yetim aylığı alınıyorsa 1.500 x 24 = 36.000 TL çeyiz parası alınabilir.
Çeyiz Parasının Ödemesini Hangi Kurum Yapar?
Çeyiz parasının ödemesini yapmaya yetkili kurum PTT ve Ziraat Bankası’dır. Bu iki kurumun hesaplarından ve veznelerinden kişilerin çeyiz parası alması sağlanmaktadır. Paranın banka şubelerini kullanarak farklı hesaplara aktarılması söz konusu olamaz.
Tek seferlik toplu olarak verilen miktar, kişinin hesabı varsa hesabına, yoksa veznelere başvurarak alması şeklinde ayarlanmıştır. Miktarın yatırılıp yatırılmadığını sorgulama araçları ile öğrenmek mümkündür.
Çeyiz Parası Nereden Sorgulanır?
Çeyiz parasının sorgulanabileceği yerler:
- E-devlet sistemi
- ALO 170 SGK hattı
- SGK binaları şeklinde düzenlenmiştir.
Çeyiz Parası E- Devlet Üzerinden Nasıl Sorgulanır?
Çeyiz parasının e-devlet sisteminden sorgulanması için yapılması gereken işlem, öncelikle sisteme giriş yapmaktır. E-devlet sistemine giriş yapılması ile kişiler, en alt kısımda bulunan ‘Hizmetler’ bölümüne tıklamalıdır. Bu bölümde Sosyal Güvenlik Kurumu Hizmetleri kısmı bulunmalıdır.
Bu bölüme tıklanmasının ardından yapılan çeyiz başvurusunun bulunduğu bölüme gelinir. Herhangi bir form doldurulmasına gerek yoktur. E- devlet sisteminin hafızalı olması nedeniyle kişiler bilgilerine form doldurmadan ulaşır. Buradan yatırılacak çeyiz parasının miktarı, hangi hesaba yatırıldığı ve yatırılma tarihi sorgulanabilir.
Çeyiz Parası Telefon Hattından Nasıl Sorgulanır?
Cep telefonu hattı kullanarak çeyiz parası sorgulamak için kişiler, ALO 170 hattını aramalıdır. Hattın aranmasının ardından görevlinin istediği bilgileri vererek sisteme erişim sağlanabilmektedir. Buradan da çeyiz parasının miktarı, hangi hesaba yatırıldığı gibi bilgilere erişilebilir.
Boşanan Kişi İkinci Evlilikte Çeyiz Parası Alır Mı?
Boşanma durumunda ikinci evliliğin yapılmasında, çeyiz parası almak mümkün değildir. Çeyiz parası, sadece 1 defa verilen toplu bir paradır. Miktar, kişilere sadece ilk evliliklerinde ulaştırılır. Ayrıca paranın alınabilmesi için kişilerin belirli bir yaşta bulunmasına gerek yoktur. Yaş sınırı olmadan çeyiz parasına başvuru yapılmaktadır. Kadınlar, hangi yaşta evlenirse evlensinler, çeyiz parasına başvurma hakları bulunmaktadır.
Çeyiz Parası Alan Kişi Boşandığında Tekrar Yetim Maaşı Alabilir Mi?
Çeyiz parası alan kişinin boşanması durumunda tekrar yetim maaşı alması mümkündür. Ancak çeyiz parası, 2 yıllık yetim maaşı tutarında verilmektedir. Bu nedenle kişiler, evliliklerini 2 yıldan az sürdürmüşlerse, yetim maaşı almaya hemen başlayamazlar.
Evlilik ne kadar sürerse sürsün, tekrar yetim maaşı almak için kişinin resmi nikahının üzerinden en az 2 yıl geçmelidir. 2 yıldan kısa süren evliliklerde kişiler, nikah tarihi baz alınarak 2 yıl süre ile maaş almazlar.
Başkasının Yerine Çeyiz Parası Başvurusu Yapılır Mı?
Çeyiz parasında başkasının yerine başvuru yapma hakkı bulunmamaktadır. Çeyiz parası almak isteyen kişinin, zaman aşımı süresi olarak belirlenen 5 yıl içinde çocuğu dahi olsa, kişi kendi çeyiz parası hakkı için başvurusunu kendisi yapmalıdır.
Çeyiz Parası Hangi Bankadan Alınır?
Çeyiz parası ödemeleri yetim aylığı alınan bankalara yapılır. Hangi bankadan yetim aylığı alıyorsanız bahsi geçen bankadaki hesabınıza, SGK tarafından evlilik ikramiyesi yatırılır.
Çeyiz Parası Annenin Maaşından Kesilir Mi?
Dul maaşından çeyiz parası kesintisi bazı durumlarda yapılabilmektedir. Bilindiği gibi yetim aylığı, dul maaşı ile belirli oranlarda geride kalan eş ve çocuklara ödenmektedir. Yetim çocukların başvurmaması halinde dul eş, belirlenen oranda kocasından kalan emekli maaşının tamamını alabilmektedir.
Bu durumda ödenen çeyiz paraları için annenin aldığı maaştan kesinti uygulanır. Eğer yetim maaşını kız çocuğu alıyor ve çeyiz yardımı başvurusunda bulunduysa, annenin dul maaşından herhangi bir kesinti uygulanmamaktadır.
Erkekler Evlilik Ödeneğinden Yararlanabilir Mi?
Erkeklere çeyiz parası ödenmez. Her ne kadar erkek çocuklar belirli bir yaşa kadar yetim aylığı hakkı sahibi olsa da çeyiz parasından yararlanamamaktadırlar. Çeyiz parası sadece yetim aylığı alan ve evlilik nedeniyle ödeneğe başvuruda bulunan kız çocuklarına yapılmaktadır.
Evlilik Ödeneğinde Zamanaşımı Ne Kadar?
Çeyiz parasında zamanaşımı uygulaması mevcuttur. Zamanaşımı içerisinde evlilik sonrasında yapılan başvurular da kabul edilerek ödemeler yapılmaktadır. Evlilik ikramiyesinde zamanaşımı 5 yıldır. Evlilik tarihini takip eden 5 yıllık süre içinde, SGK tarafından tanımlanan başvuru noktalarına gerekli evraklarla birlikte başvuruda bulunan hak sahipleri, SGK yardımından yararlanabilmektedir. Evlilik tarihi sonrasındaki 5 yıllık süre aşıldığında ise evlenme ödeneği başvuruları reddedilmekte, SGK tarafından verilen bu yardım için hak sahipliği kalkmaktadır.