Erdoğan ve Davutoğlu arasındaki 20 sorun

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun Çarşamba günü görüşmesinin ardından dün MYK toplanmıştı. Toplantıdan 22 Mayıs tarihinde olağanüstü kongre yapılması kararı çıkmıştı. Peki 14 yıl önce diplomasi danışmanlığı ile siyasete adım atan, Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanlığını yapan, 1 Kasım 2015 seçimlerinde tek başına iktidara gelmeyi başaran AK Parti'de Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu neden istifa etti?

Hürriyet yazarlarından Turan YILMAZ ve Gizem KARAKIŞ'ın kaleminden Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Davutoğlu arasındaki 20 sorun:

1- YÜCE DİVAN KRİZİ

17-25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk sürecinde suçlanan eski dört bakanla ilgili soruşturma ciddi krize yol açtı. Davutoğlu eski bakanlar Zafer Çağlayan, Muammer Güler, Egemen Bağış ve Erdoğan Bayraktar'ın Yüce Divan'a gidip aklanmaları yönünde tavır koyunca Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın şimşeklerini üzerine çekti.

2- HAKAN FİDAN KRİZİ

Erdoğan'ın "Sır küpüm" dediği MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın milletvekilliği için görevinden istifası da iki ismi karşı karşıya getirdi. Davutoğlu'ndan onaylı bu istifaya Erdoğan, "Müsaade edilmiyorsa orada kalması gerekirdi. Kırgınım" tepkisi verdi. Sonuçta Fidan görevine dönmek zorunda kaldı.

3- LİSTE KRİZİ

Davutoğlu'nun genel başkanlığında girilen 7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerindeki milletvekili aday listelerinin oluşumu sıkıntılı geçti. Erdoğan, seçimlere damgasını vurdu.

4- MKYK KRİZİ

AK Parti'nin 12 Eylül 2015 kongresi ise liste krizine sahne oldu. Binali Yıldırım'ın kongre öncesi seçilmeye yetecek sayıda delege desteğini sağlaması, Erdoğan'ın liste anlaşmazlığı yaşadığı Davutoğlu'na karşı Yıldırım kozunu kullandığı yorumlarına yol açtı.

5- KOALİSYON KRİZİ

7 Haziran 2015 seçimleri sonrasındaki koalisyon görüşmeleri süreci de Erdoğan-Davutoğlu arasında sıkıntı yarattı. Davutoğlu koalisyona sıcak bakarken, seçim isteyen Erdoğan'ın dediği oldu.

6- KABİNE KRİZİ

Güç savaşına sahne olan kabine listesine Erdoğan ağırlığını koyarken, Davutoğlu'nun sıcak bakmadığı isimlerden Binali Yıldırım ve Berat Albayrak listeye girdi.

7- AĞIR AĞABEYLER

Bu sürecin bir başka sıkıntılı konu başlığını da Bülent Arınç başta olmak üzere Erdoğan'ın köprüleri attığı belirtilen partinin "ağır ağabey"lerinin Davutoğlu'na yakın durmaları oluşturdu. Erdoğan ve Davutoğlu'nun danışmanları arasında yaşandığı öne sürülen 'güç mücadelesi' iddiaları da gündeme geldi.

8- BAŞKANLIK KRİZİ

Seçim kampanyalarının önemli gündem başlıklarından anayasa kapsamında 'başkanlık' sisteminin Davutoğlu tarafından yeterince savunulmadığı savları da bir başka sıkıntı kaynağı oldu. Davutoğlu'nun, "Başkanlık sistemini savunursam kendimi inkar etmiş olurum" dediği bile öne sürüldü.

9- ANAYASA SÜRECİ

Davutoğlu'nun yeni dönemde başkanlık sistemi öngören partisinin yeni anayasa hazırlığını bir an önce Meclis'e taşıma isteği de sıkıntı yarattı. Erdoğan'ın müdahalesiyle süreç yavaşlatılırken, Davutoğlu da çalışmaları 'demlenmeye' aldıklarını söyledi.

10- ŞEFFAFLIK KRİZİ

Davutoğlu'nun geçen yıl ocak ayında açıkladığı örgüt yöneticileri de dahil siyasilerin mal varlığı ve seçim harcamalarına şeffaflık getiren pakete Erdoğan, "Bu gidişle görev alacak il ve ilçe başkanı bile bulamazsınız" tepkisini gösterdi.

11- DOKUNULMAZLIK FEZLEKELERİ

Erdoğan, sık sık HDP'lilerin dokunulmazlıklarının kaldırılması için açıklama yaptı. Ancak Davutoğlu, uzun süre bu konuda adım atmadı.

12- ÇÖZÜM KRİZİ

Davutoğlu, Diyarbakır ziyareti sonrasında çözüm süreciyle ilgili, "PKK, 2013 Mayıs'ına dönerse her şey konuşulabilir" dedi. Erdoğan bir gün sonra, "Ortada müzakere edecek bir konu yoktur" yanıtını verdi.

13- TERÖRÜN TANIMI

Erdoğan, terör tanımının yeniden yapılarak Türk Ceza Yasası'nda düzenlenmesini istedi. Davutoğlu, şimdiye kadar bu konuda bir adım atmadı.

14- VATANDAŞLIK KRİZİ

Erdoğan, terör örgütünün yandaşlarını devre dışı bırakmak için vatandaşlıktan çıkartma dahil gereken tüm önlemlerin alınmasını istedi. Davutoğlu ise "Şu ana kadar gündemimize gelmedi" demekle yetindi.

15- BÜROKRAT KRİZİ

Ekonomi üst yönetimi ve valiler başta olmak üzere bürokrasideki kritik atamalar da sıkıntı oluşturdu. Davutoğlu seçimlerden sonra, vekaleten atamaları durduran genelge yayımladı. Bu gelişme kulislerde büyük yankı buldu. Ancak, sorunun çözümü de mümkün olmadı. Davutoğlu bir süre sonra genelgeyi kaldırmak zorunda kaldı.

16- AKADEMİSYEN KRİZİ

Güneydoğu'daki operasyonlara karşı bildiri yayınlayan akademisyenlere yönelik tutuklamalar da ikili arasında görüş ayrılığını su yüzüne çıkardı. Davutoğlu, tutuklu yargılamaya ilkesel olarak karşı olduğunu söylerken, Erdoğan ise "Suçluysa tutuklu yargılanacak" mesajını verdi.

17- DÜNDAR-GÜL KRİZİ

Anayasa Mahkemesi'nin, gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül'e tahliye yolunu açan kararına Erdoğan, "Verdiği karara da uymuyorum, saygı da duymuyorum" tepkisi verirken, Davutoğlu tutuksuz yargılamadan yana olduğunu söyledi.

18- OBAMA KRİZİ

Davutoğlu'nun ABD Başkanı Barack Obama ve Başkan Yardımcısı Joe Biden ile yapması planlanan görüşmesi ertelendi. Bu ertelemenin, Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevrelerinde yarattığı rahatsızlıktan kaynaklandığı iddiaları ortaya atıldı.

19- MKYK KRİZİ

29 Nisan MKYK'sında örgütlere atama yetkisinin Davutoğlu'ndan alınması ise kopuşun son halkasını oluşturan en ciddi krize yol açtı. Bu yetki, Davutoğlu'na yakın sadece iki ismin bulunduğu MKYK'ya verildi.

20- PELİKAN KRİZİ

Davutoğlu ile Erdoğan cephelerindeki en önemli kriz noktalarından birini de her iki kesime yakın yazarlar ve sosyal medya hesapları üzerinden paylaşılan mesajlar oluşturdu. Son olarak, 'Pelikan Dosyası' başlığıyla açılan dosyayla hedef alınan Davutoğlu, partisinin son iki Meclis grup toplantısında, "Sanal şarlatanlar" da diyerek çok sert tepki verdi. Bu son dosya parti içindeki saflaşmaların boyutunu ortaya koydu.