Meclis iç tüzük değişikliği teklifi komisyonda kabul edildi
AK Parti ve MHP'nin ortak hazırladığı TBMM İç tüzüğünde Değişiklik Yapılmasına Dair Teklif, TBMM Anayasa Komisyonunda kabul edildi.
AK Parti ve MHP'nin ortak hazırladığı TBMM İç tüzüğünde Değişiklik Yapılmasına Dair Teklif, TBMM Anayasa Komisyonunda kabul edildi.
Teklife göre mevcut İçtüzüğün "İlk toplantı ve ant içme" başlıklı maddesi "İlk toplantı, ant içme ve göreve başlama" başlığı altında yeniden düzenleniyor.
Buna göre, TBMM Genel Kurulu, milletvekili genel seçimi kesin sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulunca ilanını takip eden üçüncü gün saat 14.00'te çağrısız olarak toplanacak. 
Bu birleşimde, önce milletvekillerinin ant içme töreni yapılacak. Ant içme, her milletvekilinin anayasadaki metni kürsüden yüksek sesle aynen okuması suretiyle olacak.
Milletvekilleri, seçim çevresi, soyadı ve adlarının alfabe sırasına göre ant içecekler. Ant içme töreninde bulunmayan milletvekilleri veya ara seçimde milletvekili seçilenler, katıldıkları ilk birleşimin başında ant içecekler.
Milletvekilleri ant içerek göreve başlayacak. Ant içmekten imtina eden milletvekilleri, milletvekili sıfatından kaynaklanan haklardan yararlanamayacak.
GRUP ÖNERİLERİNE İLİŞKİN DÜZENLEME
Teklifle Danışma Kurulu oy birliği ile bir konu üzerinde tespit ve teklifte bulunur veya görüş bildirirse, siyasi parti gruplarının görüş birliği içinde olduğu bu öneri üzerinde görüşme yapılmayacağı hüküm altına alınıyor.
Danışma Kurulunun oy birliğiyle karar alamadığı ve siyasi parti gruplarının önerilerini ayrı ayrı Genel Kurul'a getirdikleri durumlarda ise öneriyi veren gruptan bir milletvekili beş dakikayı geçmemek üzere önerinin gerekçesini açıklayacak. Açıklamanın ardından, diğer gruplardan birer milletvekiline de isterlerse üçer dakika söz verilecek.
İçtüzükte belirlenen süre içerisinde komisyonda gündeme alınmayan tasarı ve tekliflerin, hükümetin veya teklif sahibinin gündeme alınmasıyla ilgili talebine ilişkin de düzenleme yapılıyor. Bu kapsamdaki doğrudan gündeme alma önerisinin üzerine komisyon, hükümet ve teklif sahibi beşer dakikayı geçmemek üzere söz alabilecek.
Genel Kurul işaret oyuyla karar verecek. Bu istemler, her hafta salı günü ayrı bir siyasi parti grubundan bir milletvekili tarafından yerine getirilmek kaydıyla bir tane olmak üzere işleme alınacak. Bir milletvekili bir yasama yılında bu kapsamda bir defadan fazla istemde bulunamayacak.
GENEL KURUL'UN ÇALIŞMA SAATLERİ
Teklife göre, Genel Kurul, resmi tatile rastlamadığı takdirde salı günleri saat 15.00'ten 21.00'e, Çarşamba ve Perşembe günleri saat 14.00'ten 21.00'e kadar çalışacak.
TBMM vasıtasıyla yapılacak TV yayınında, önemli ve özel haller saklı kalmak kaydıyla bu toplantı günleri ve saatleri esas alınacak.
Teklifle, TBMM Başkanının frak giymesi zorunluluğu kalkıyor. Başkanlık kürsüsünde Başkan ve görevli katip üyeler koyu renk elbise giyecekler. Genel Kurul salonunda bulunan milletvekilleri, bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı idari teşkilatı memurları ve diğer kamu personelinden erkekler, ceket ile pantolon giyecek ve kravat takacak, kadınlar ise ceket ve etek veya ceket ve pantolon giyecek.
Görevlilerin kıyafeti Başkanlık Divanınca tespit edilecek.
YOKLAMA TALEBİ
Mevcut İçtüzüğün yoklamaya ilişkin maddesi de düzenleniyor.
Başkan birleşimi açarken tereddüde düşerse yoklama yapacak. Görüşmeye tabi tezkerelerin oylanması ile kanunların maddelerine geçilmesi ve tümünün oylanması esnasında, işaretle oylamaya geçilirken en az yirmi milletvekili ayağa kalkmak veya önerge vermek suretiyle yoklama yapılmasını isteyebilecek. Yoklama, elektronik oy düğmelerine basmak veya imzalı pusula vermek suretiyle yapılacak. Oturumu yöneten Başkan ve Divan üyeleri toplantı yeter sayısına dahil edilecek. Yoklama sonucunda, üye tamsayısının en az üçte birinin mevcut olmadığı anlaşılırsa, oturum en geç bir saat sonrasına ertelenebilecek. Bu oturumda da toplantı yeter sayısı yoksa, birleşim kapatılacak.
TBMM İçtüzüğü değişiklik teklifine göre, bir milletvekili veya bakan kendisine ait olup geçen birleşim tutanağında yer alan bir beyanın düzeltilmesini isterse bu istemini Meclis Başkanlığı'na yazılı olarak verecek. Bu istem birleşim tutanağına eklenecek.
Görüşmeye yer olup olmaması, Başkanı gündeme veya Meclis'in çalışma usullerine uymaya davet gibi usule ait konular, diğer işlerden önce konuşulacak. Bu yolda bir istemde bulunulursa, üçer dakikadan fazla sürmemek şartıyla, lehte ve aleyhte en çok ikişer kişiye söz verilecek. Bu görüşme sonucunda, oya başvurmak gerekirse oylama işaretle yapılacak.
Tasarı ve tekliflerin komisyonlara havalesine bir milletvekili itiraz etmek isterse, itirazını yazılı olarak Meclis Başkanlığına iletecek.
Anayasa değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin tümü açık oylamaya tabi işlerden değilse en az 20 milletvekilinin talebi halinde açık oyla, aksi takdirde bu oylamalar ile maddelerin oylamaları işaret oyuyla yapılacak.
Değişiklik önergeleri, aykırılık sırasına göre okunup işleme konulacak. Aynı mahiyetteki önergelerden en kısa olanı okunup, diğer önergelerin sadece imza sahipleri okunarak birlikte işleme alınacak. Beşten fazla imzalı önergelerde ilk beş imza okunup, önerge tutanağa eklenecek.
Teklifle, TBMM Genel Kurulunda, genel görüşme ve meclis araştırması önergelerinin özetlerinin okunması kaldırılıyor.
AÇIK OYLAMA İSTEMİ
Anayasa, kanunlar ve İçtüzük gereğince işaret oyuna yahut gizli oya başvurulması zorunlu olmayan hallerde açık oylama yapılması en az 20 milletvekilinin yazılı istemine bağlı olacak.
Bu husustaki önergelerin, oylamaya geçilmeden önce Başkanlığa verilmiş olması gerekli olacak. Başkan, oylamaya geçmeden önce, açık oy istemi olduğunu bildirecek ve önerge sahiplerinden en az 20'sinin Genel Kurul salonunda bulunup bulunmadığını tespit edecek.
Oylamaya ilk olarak açık oy isteminde bulunan üyelerden başlanacak. Önerge sahiplerinden en az 20'si Genel Kurul salonunda bulunmaz veya noksan imza herhangi bir milletvekili tarafından kabul edilmez veya oylamaya katılmazlarsa, açık oylama istemi düşecek.
Açık oylama önergesinde imzası bulunanlardan en az 20 milletvekilinden herhangi birinin oyunu kutuya atmadığı tasnif sonunda anlaşılırsa, yapılan oylama, işaret oyu niteliğinde işlem görecek.
KINAMA VE MECLİS'TEN GEÇİCİ ÇIKARMA CEZALARI
Mevcut İçtüzük'teki, "Kınama cezasını gerektiren haller" başlığı altında yer alan düzenlemede de değişiklik yapılıyor. Buna göre, "TBMM'nin bina, tesis, eklenti ve arazisine silahlı olarak girmek" ve "Genel Kurulun çalışma düzenini ve huzurunu bozucu döviz, pankart ve benzeri materyali getirmek ve kullanmak" hükümleri, kınama nedenleri arasında olacak.
Teklif, İçtüzüğün, "Meclisten geçici çıkarma cezası" başlığı altındaki düzenlemeye, "Türk milletinin tarihi ve ortak geçmişine yönelik hakaret ve ithamlar ile Anayasa'nın ilk dört maddesine aykırı beyanlarda bulunmak, Türkiye Cumhuriyeti'nin Anayasa ve kanunlarda düzenlenen idari yapısı ve yerleşim birimlerine ilişkin Anayasa ve kanunlara aykırı isim ve sıfatlar kullanmak..." ifadesi de ekleniyor. Ayrıca, fiili saldırıda bulunmak ve TBMM Genel Kuruluna silahlı olarak girmek de Meclisten geçici çıkarma cezası gerekçeleri arasına alınıyor.
MİLLETVEKİLİNE PARA CEZASI GELİYOR
İçtüzüğün, "Disiplin cezalarında savunma ve özür dileme" alt başlığı, "Disiplin cezalarında savunma , özür dileme ve kesinti" şeklinde değiştiriliyor.
Söz konusu başlık altındaki hükümlerde yapılan değişiklikle, geçici olarak Meclisten çıkarma cezasına uğrayan bir milletvekili izin alıp kürsüden açıkça af dilerse, izleyen birleşimden itibaren Meclise girme hakkın� kazanacak.
Ayrıca, kınama cezasına çarptırılan milletvekilinin bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte biri, Meclisten geçici olarak çıkarma cezasına çarptırılan milletvekilinin bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte ikisi kesilecek.
GEREKÇEDEN
Teklifin gerekçesinde Genel Kurul çalışma düzeni bağlamında içtüzükte hakim olması gereken ilkenin, TBMM'nin yasama ve denetim faaliyetlerini etkin, verimli ve sağlıklı bir şekilde yürütebileceği bir çalışma düzeni ortaya koymak olduğu belirtildi.
İçtüzük değişikliğinin, parlamentonun süregiden reform ve kurumsallaşma eğiliminin bir yansıması olduğunun belirtildiği gerekçede şunlar vurgulandı:
"İçtüzükte Genel Kurul çalışmaları açısından usule ilişkin belirli kuralların toplumsal, siyasi, ekonomik ve kültürel açılardan değişen şartlar karşısında olası yetersizlikleri, uygulamada ortaya çıkan problemler, işlemeyen hükümlerin değişim zorunluluğu İçtüzük değişikliklerini gerekli kılmaktadır. İçtüzük'te bugüne kadar 14 Meclis kararıyla yapılan değişiklikler bu zorunluluğun karşılanma gayretinin birer yansımasıdır. İçtüzük değişikliği metni hazırlanırken 23 ve 24'üncü dönemlerde kurulan İçtüzük Uzlaşma Komisyonlarında parti gruplarının üzerinde anlaştığı değişiklikler esas alınmış ve geliştirilmiştir."
