Şentop: Başkanlık teklifi 10 gün içinde Meclis'te

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Prof. Mustafa Şentop, yeni anayasa ile ilgili Habertürk'ten Kübra Par'a önemli açıklamalarda bulundu.

Yeni anayasada 1982 anayasasının tamamiyle değil bir kısmında değişikliklerin olacağına değinen Şentop, gündemde tartışmaların bitmediği Başkanlık sisteminin 10 gün içerisinde  Meclis'e gelebileceğini belirtti. Şentop, "Üniterlik, Türkiye açısından vazgeçilmez bir zorunluluktur. Anayasa’nın 4’üncü maddesi; ilk 3 maddenin değiştirilemeyeceğini, değiştirilmesinin teklif edilemeyeceğini söylüyor. Biz şu anda yeni bir Anayasa yapmıyoruz. Eğer yeni bir Anayasa yapmıyorsak, zaten ilk 4 maddeye dokunma imkânımız da yok" diye konuştu.

İşte Şentop'un yeni anayasa için açıklamalarından satırbaşlar:

Anayasa yeni baştan değişmeyecek

1982 Anayasası’nı kaldırıp yerine yeni baş­tan yazılmış bir Anayasa getirmiyoruz, çünkü şu anki Meclis aritmeti­ğiyle bunu yapabilme seçeneğimiz yok. Tek seçenek, mevcut Ana­yasa üzerinde değişiklik yapmak. O değişiklik­lerden de zaruri olanları öne almak ve en azından 2 parti­nin uygun bulacağı hususları öne çıkarmak gerekiyor. Sayın Bah­çeli’nin ifade ettiği gibi hükümet sistemiyle, daha doğrusu baş­kanlık sistemiyle ilgili bir tar­tışma var. Bu merkezde olmak üzere, yapılabilmesi mümkün olan diğer konuları da içine ala­cak şekilde bir değişiklik yapıla­bilir. Ama şu anda madde sayısı vermek doğru olmaz. Ayrıca yeni bir Anayasa için yeni bir Anayasa yapım usulü benimsen­meli. Yöntemle ilgili bir çalışma yapılmadığı için ve bugünkü tabloda 367’yi geçmeyeceği için önce referanduma gidilmeli. Sonra yeniden yeni Anayasa yapımı ile ilgili bir çalışma yapılabilir ki bu çok uzun bir iş...

Başkanlık teklifi 10 gün içerisinde Meclis'te

Net tarih söylersem sıkıntı olur! (Gülüyor) Teklifimizle ilgili çalışmaların kabası bitti. İnce işçilikler ve bazı siyasi tercihler yapmak lazım. Benim kanaatim, azami artı-eksi 10 gün içinde Meclis’e böyle bir teklif verebil­mek mümkün. Ondan sonraki süreçle ilgili bir takvim vermek zor. Bütçe görüşmeleri aralık ayında yapılacak. İçtüzüğe göre o sırada Meclis’te başka bir konu görüşülemez. Teklifimizin önce TBMM Anayasa Komisyonu’nda görüşülmesi lazım. Teamüllere göre bütçe sırasında komisyonlar da başka konuda çalışmıyor ama önce­sinde kasım ayı var,o sırada görüşülebilir. Bizi etkileyen bir başka takvim daha var. Mec­lis’te görüşülmüş, Cum­hurbaşkanı tarafından onaylanmış değişik­lik önerilerinin Resmi gazete’de yayımlandıktan 60 gün sonraki ilk pazar gününde referandum yapılması lazım. Bu parametrelere baktığınız zaman, artı-eksi 10 gün içinde getirebiliriz.

O tarihten bu yana AK Parti’nin görüşü başkanlık

Bizim düşündüğümüz sistem tam başkanlık. Bunu Sayın Erdo­ğan, ilk kez 2003’te bir televiz­yon programında dillendirmişti. O tarihten bu yana AK Parti’nin görüşü başkanlıktır. Çalışmaları­mız da bunun üzerine kurulu. Mevcut sistemin bu şekilde yürümesi mümkün değil. Bizim açımızdan ideal olan başkanlık. Bu mutlaka denenmeli. Ama olmuyorsa da bugünkü mevcut düzeni biraz daha iyileştirebilecek bir düzenleme olabilirse onu da düşünmek, değerlendirmek lazım. Bir Mecelle kaidesi, “Bir şey tamamıyla elde edilemiyorsa, tamamıyla da terk edilmez” der. Dolayısıyla ne kadar mümkünse o kadar yapmak lazım.

Yüzde 90'ı ABD ile benzer

Önerdiğimiz model, çok büyük oranda ABD’ninki gibi olabilir. “Türk tipi” derken o modelden farklılaşan hususları ifade ediyoruz. ABD’dekinden farklı olarak biz federal değil, üniter başkanlık ve tek meclis öneriyoruz. Bir de doğrudan tek derecede seçim olacak. Bazı atamalarla ilgili farklar da olabilir. Bunun dışında ABD sistemine yüzde 90 oranda benziyor diyebilirim.