Nükleer Santrallerde İşletme Organizasyonu, İşletme ve İşletici Personel Lisanslarına İlişkin Yönetmelik

Nükleer Santrallerde İşletme Organizasyonu, İşletme Personeli Nitelikleri ve Eğitimi ile İşletici Personel Lisanslarına İlişkin Yönetmelik, bugünkü 5 Nisan 2017 tarihli ve 30029 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı.

5 Nisan 2017 ÇARŞAMBA
Resmi Gazete
Sayı : 30029

YÖNETMELİK

Türkiye Atom Enerjisi Kurumundan:

NÜKLEER SANTRALLERDE İŞLETME ORGANİZASYONU, İŞLETME
PERSONELİ NİTELİKLERİ VE EĞİTİMİ İLE İŞLETİCİ PERSONEL
LİSANSLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanım ve Kısaltmalar

Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, nükleer santrallerde işletme organizasyonu, işletme personeli nitelikleri ve eğitimi ile işletici personel lisanslarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelikle belirlenen usul ve esaslar nükleer santrallerde uygulanır.

Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanım ve kısaltmalar 
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) İstihdam: Görev yapacağı pozisyonun gerektirdiği nitelikleri taşıyan, gerekli eğitim ve yeterlik süreçlerini başarıyla tamamlayan adayların yetkilendirilen kişi tarafından ilgili ulusal mevzuat hükümleri ve tesis prosedürleri uyarınca tesiste görevlendirilmesini,
b) İşletici personel: Nükleer santrallerde işletme şefi, kontrol odası operatörü ve türbin operatörü olarak görev yapmak üzere Kurumdan işletici personel lisansı almış personeli,
c) İşletici personel lisansı: Nükleer santrallerde tanımlanmış belirli görevleri yapabilmek için Kurumdan alınması gereken işletme şefi veya operatör yetki belgesini,
ç) İşletme koşulları: Normal işletme ile beklenen işletme olaylarını kapsayan durumları,
d) İşletme organizasyonu: Yetkilendirilen kişi tarafından kurulan ve yetkilendirilen kişi adına nükleer santralin lisans koşulları, düzenleyici gereklilikler ve ilgili ulusal mevzuata uygun bir şekilde işletilmesini sağlayan yapıyı,
e) İşletme personeli: Nükleer santrallerin işletilmesinde doğrudan veya dolaylı görev alan teknik ve idari tüm personeli,
f) İşletme şefi: Santrali oluşturan ünitelerden birinin veya tesisin işletimi sırasında görevli olduğu süre içinde operatörlerin idaresini sağlamak, ünitenin veya tesisin lisans koşulları çerçevesinde işletme sınır ve koşulları uyarınca mevzuata uygun ve güvenli bir şekilde işletilmesini sağlamak ve gerekli durumlarda güvenliğe ilişkin kararları almakla sorumlu personeli,
g) Kaza koşulları: Beklenen işletme olaylarının ötesinde, tasarıma esas ve tasarım ötesi kazaları da kapsayan, normal işletme koşullarından tüm sapmaları,
ğ) Kontrol odası operatörü: Kontrol odasında bulunan konsollar üzerinden doğrudan ünitenin işletimi ve kontrolünden sorumlu personeli,
h) Kurum: Türkiye Atom Enerjisi Kurumunu,
ı) Kurum Başkanı: Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanını,
i) Kurum denetçisi: Belirli faaliyetleri gerçekleştirmek üzere Kurum tarafından yetkilendirilen kişilerin ilgili mevzuat gereklerini ve yetkilendirme koşullarını karşılayıp karşılamadıklarına ilişkin güvenlik ve emniyet denetimlerini Kurum adına yapmakla yetkili ve görevli personeli,
j) Tesis: Nükleer santrali,
k) Türbin operatörü: Kontrol odasında bulunan konsol üzerinden üniteye bağlı türbinlerin işletimi ve kontrolünden sorumlu personeli,
l) Yeterlik sınavı: Görev yapacağı tesise, görev tanımına ve pozisyona özel olarak aldığı eğitim sonrasında işletme personelinin başarısını ölçmek üzere yetkilendirilen kişi tarafından yapılan sınavı,
m) Yetkilendirilen kişi: Nükleer santrallere ilişkin bir faaliyeti yerine getirmek üzere Kurum tarafından izin veya lisans verilerek yetkilendirilmiş olan tüzel kişiyi,
ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Birincil Sorumluluk ve İşletme Organizasyonu

Birincil sorumluluk
MADDE 5 – (1) Yetkilendirilen kişi, tesisin lisans koşulları, düzenleyici gereklilikler ve ilgili mevzuata uygun olarak güvenli ve emniyetli bir şekilde işletilmesinin birincil sorumlusudur.

(2) Bu sorumluluğu çerçevesinde yetkilendirilen kişi tesisin güvenlik ve emniyet kültürü çerçevesinde işletilmesini garanti altına alacak nükleer güvenlik ve emniyet politikaları ve hedeflerini oluşturur ve bu hedefler doğrultusunda mali kaynaklar ile insan kaynaklarını zamanında temin ve tahsis eder.

İşletme organizasyonu
MADDE 6 – (1) Yetkilendirilen kişi, tesisin lisans koşulları ve ilgili ulusal mevzuata uygun bir şekilde işletilmesine yönelik tüm sorumluluklarını yerine getirmek üzere bir işletme organizasyonu kurar. Yetkilendirilen kişi, yakıt yükleme ve deneme işletmelerine başlama izni başvurusundan önce işletme organizasyonunu yapılandırır ve tesisin işletilmesinde görev alacak işletme personelinin istihdam sürecini tamamlar.

(2) İşletme organizasyonu oluşturulurken santral tipi ve ünite sayısı ile normal işletme koşulları, kaza koşulları ve acil durumlar dikkate alınır.

(3) İşletme organizasyonunda yer alan birimlerin ve pozisyonların görev, yetki, sorumlulukları, birimler arası ve pozisyonlar arası iletişim kanalları ile gerekli işletme personeli sayısı ve nitelikleri organizasyonda net bir şekilde belirlenir ve dokümante edilir.

(4) İşletme organizasyonunda, konusunda yetkin yöneticiler ile tesisin güvenli ve emniyetli işletilmesi için gerekli yasal ve düzenleyici gereklilikleri sağlayan yeterli sayıda, yetkin ve deneyimli işletme personeli görev alır. 

(5) İşletme organizasyonunda, yetkilendirilen kişi adına tesisin güvenli ve emniyetli bir şekilde işletilmesini sağlamak ve bu faaliyetleri yönetim sistemi çerçevesinde idare etmek ve denetlemekten sorumlu bir tesis yöneticisi bulunur. Tesis yöneticisi bu sorumluluğunu mevzuata, lisans koşullarına, düzenleyici gerekliliklere ve tesis dokümanlarına uygun olarak güvenlik politikası, güvenlik ve emniyet kültürü çerçevesinde yerine getirir. Tesis yöneticisine, bu görev ve sorumluluklarını etkin bir şekilde yerine getirmek üzere yetkilendirilen kişi tarafından yeterli yetki verilir ve gerekli kaynaklar sağlanır.

(6) Yetkilendirilen kişi işletici personel lisansı gerektiren görevlerde görevlendirilecek personelin deneyimlerini dikkate alan hiyerarşik bir yapı oluşturabilir. Birden fazla üniteden sorumlu olunacak bir görev ancak ilgili tüm üniteler için geçerli lisansı taşıyan bir personel tarafından üstlenilebilir.

(7) İşletme organizasyonunda, radyasyondan korunma ile ilgili görevlerde ancak Kurum tarafından belirlenen yeterlik koşullarına sahip personel görevlendirilebilir. 

(8) İşletme organizasyonunda, tesisin güvenli ve emniyetli bir şekilde işletilmesini doğrudan etkileyen konuların değerlendirilip karara bağlanacağı bir veya birden fazla komite yer alır. Doğrudan tesis yöneticisine karşı sorumlu olan bu komite ya da komiteler, tesiste yapılacak olan ve güvenlik analiz raporunda yer almayan teknik ve idari değişiklikler ile tesiste nükleer güvenlik ve emniyet açısından önem arz eden hususları değerlendirmek ve bunlar için Kurum onayı gerekip gerekmediğine karar vermekle sorumludur. Onay gerektiren hususlar onaylanmak üzere Kuruma sunulur. Bütün komite kararları kayıt altına alınır ve Kurumun denetimine açık tutulur.

(9) Yetkilendirilen kişi, kurulacak olan işletme organizasyonuna ilişkin aşağıdaki bilgileri inşaat lisansı başvurusu sırasında sunacağı ön güvenlik analiz raporunda Kuruma sunar, gerektiğinde günceller ve Kuruma yeniden sunar:
a) İşletme organizasyonunun güvenlik politikaları,
b) İşletme organizasyonu teknik ve idari yönetim yapısı,
c) İşletme organizasyonu şeması,
ç) İşletme organizasyonunda yer alan birim listesi ve bu birimlerin görev, yetki ve sorumlulukları,
d) İşletme organizasyonunda yer alan birimlerdeki her bir pozisyonun görev, yetki ve sorumlulukları, sorumluluk zinciri ve iletişim kanalları ile bu pozisyonlarda görev alması gereken asgari işletme personeli sayısı,
e) İşletme organizasyonu dışından teknik ve idari destek alınacak kurum, organizasyon ve kişilerin görev, yetki ve sorumlulukları ile bunların işletme organizasyonu ile olan iletişim kanalları,
f) İşletme organizasyonunda yer alan komiteler, komitelerin hangi birim temsilcilerinden oluştuğu, yapısı ile çalışma usul ve esaslarına ilişkin hususlar.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşletme Personeli Nitelikleri ve Yetkilendirme

İşletme personeli nitelikleri
MADDE 7 – (1) İşletme personeli mental uyanıklık ve duygusal denge, sesli, yazılı ve görsel uyarıları algılayacak ve kendini ifade edebilecek iletişim becerileri, görevinin gerektirdiği hareketleri yapabilecek fiziksel yapı, motor, güç ve hareket yeteneği kapsamında yeterli kapasiteye ve görevinin gerektirdiği bilgi ve deneyime sahip olmak durumundadır.

(2) İşletme personelinin sahip olması gereken eğitim, deneyim, sağlık vb. diğer personel nitelikleri ve bu nitelikler için kriterler yetkilendirilen kişi tarafından ilgili mevzuat hükümleri dikkate alınarak belirlenir. İlgili mevzuatta bir hüküm bulunmaması halinde bu nitelik ve kriterler işletme personelinin görev yapacağı pozisyonun gereklilikleri dikkate alınarak yetkilendirilen kişi tarafından belirlenir. Söz konusu nitelik ve kriterler personel eğitim ve yeterliğine ilişkin programda yer alır.

(3) Yetkilendirilen kişi her bir işletme personeli için asgari olarak;
a) Tesiste çalışacağı pozisyonla ilgili güvenlik soruşturması,  arşiv araştırması ve/veya istenilen diğer soruşturmaların olumlu sonuçlandığını gösteren raporları,
b) Tesiste çalışacağı pozisyona uygun eğitim diploması,
c) Tesiste çalışacağı pozisyona uygun deneyimi gösteren belgeler,
ç) Tesiste çalışacağı pozisyonla ilgili mevzuatın gereği olarak Kurumdan veya ilgili kurum ve kuruluşlardan alınan sertifika veya lisanslar,
d) Görevle ilgili gerekli tesis eğitimini başarı ile tamamlamış olduğunu gösteren belgeler,
e) Görevin gerektirdiği sağlık kriterlerini karşıladığını gösteren rapor,
ile personelinin görevin gerektirdiği nitelik ve kriterlere uygunluğunu belgelendirir.

İşletme personeli yetkilendirme
MADDE 8 – (1) Tesiste görev yapan işletme personeli; Kurumdan lisans alması gereken işletici personel, Kuruma bildirimde bulunulması gereken personel ve diğer işletme personelinden oluşur.

(2) Tesiste;
a) İşletme şefi,
b) Kontrol odası operatörü,
c) Türbin operatörü,
olarak görev yapan işletme personelinin Kurumdan işletme şefi lisansı veya görevine ilişkin operatör lisansı alması zorunludur.

(3) Kurumdan işletici personel lisansı alması gereken personelin göreve atanmak için gerekli teknik yeterlik koşulları ve personelin fiziksel, sosyal ve psikolojik yeterliğini ortaya koyan sağlık kriterleri ile yeterliklerini sürdürebilmeleri için gerekli eğitim, personelin doldurması gereken minimum işletme süresi gibi koşullar yetkilendirilen kişi tarafından ilgili mevzuat hükümleri dikkate alınarak belirlenir. İlgili mevzuatta bir hüküm bulunmaması halinde bu koşullar işletici personelin görev yapacağı pozisyonun gereklilikleri dikkate alınarak yetkilendirilen kişi tarafından belirlenir. Bu personel, yetkilendirilen kişi tarafından oluşturulan prosedür çerçevesinde eğitim ve yeterlik sınavına tabi tutulur ve bu Yönetmelikte belirtilen esaslara göre Kurumdan görevine ilişkin işletici personel lisansı alır. İşletici personel lisansı sahibi personel tesis prosedürlerine uygun olarak lisansın geçerli olduğu pozisyonda yetkilendirilen kişi tarafından görevlendirilir.

(4) Tesiste;
a) Tesis yöneticisi ve yardımcısı,
b) Nükleer madde sayım ve kontrolünden sorumlu birimin yöneticisi ve yardımcısı,
c) Fiziksel korumadan sorumlu birimin yöneticisi ve yardımcısı,
ç) Radyasyondan korunmadan sorumlu birimin yönetici ve yardımcısı,
d) Acil durum müdahaleden sorumlu birimin yöneticisi ve yardımcısı,
olarak görev yapan işletme personelinin Kuruma bildirilmesi gereklidir. Bu personel, ilgili mevzuat hükümleri ve tesis prosedürleri uyarınca yetkilendirilen kişi tarafından eğitime ve yeterlik sınavına tabi tutulur ve başarılı olan adaylar tesis prosedürlerine uygun olarak görevlendirilir. Personelin görevlendirildiği tarihten itibaren en geç otuz (30) iş günü içerisinde yetkilendirilen kişi Kuruma bildirimde bulunur.

(5) İşletme organizasyonunda görev alan diğer işletme personeli, ilgili tesis prosedürleri çerçevesinde yetkilendirilen kişi tarafından eğitime ve gerekiyorsa yeterlik sınavına tabi tutulur, başarılı olan adaylar tesis prosedürlerine uygun olarak yetkilendirilen kişi tarafından görevlendirilir.

(6) Kurum gerek gördüğü durumlarda işletme personeline ilişkin ek bilgi ve belge talep edebilir.

(7) İşletme personeline ait bilgilerin gerçeğe aykırı olduğunun sonradan ortaya çıkması durumunda ilgili personel ve yetkilendirilen kişi hakkında gerekli idari veya hukuki süreç başlatılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İşletici Personel Lisansının Verilmesi

Başvuru
MADDE 9 – (1) Yetkilendirilen kişi, yeterlik sınavının gerçekleştirildiği tarihten itibaren en geç otuz (30) iş günü içerisinde, işletici personel lisansını ilk kez alacak her aday için ayrı ayrı olmak üzere bir Nükleer Santral İşletici Personel Lisansı Başvuru Dilekçesi ekindeki aşağıdaki belgelerle birlikte Kuruma başvuruda bulunur:
a) Nükleer Santral İşletici Personel Lisansı Başvuru Formu.
b) Başvuru ücreti banka dekontunun aslı.
c) Sağlık kriterlerini sağladığını gösteren belgenin onaylı kopyası. 

(2) Kurum başvuruyu inceler ve gerek gördüğü durumlarda ek bilgi ve belge talep edebilir. Başvuru belgelerinde herhangi bir eksiklik olmaması durumunda başvuru incelemeye alınır.

(3) Kurum başvurusu kabul edilen adaylar ile reddedilen adayları ret gerekçesi ile birlikte yetkilendirilen kişiye bildirir.

Başvurunun reddedilmesi
MADDE 10 – (1) Adayın başvurusu aşağıdaki durumlarda reddedilir:
a) Başvuru belgelerinde gerçeğe aykırı bilgi veya belgenin verildiğinin tespit edilmesi,
b) Başvuru belgelerinde sunulan bilgi ve belgelerin yürürlükteki ilgili mevzuat ve düzenleyici gereklilikler ile uygunsuzluğunun tespit edilmesi.

(2) İşletici personel lisansı başvurusunun reddedilmesi durumunda, yetkilendirilen kişi, ret kararının kendisine bildirilmesinden itibaren on (10) iş günü içerisinde, itiraz gerekçesi ve varsa gerekçeye dayanak oluşturan belgeleri içeren İtiraz Dilekçesi ile birlikte Kuruma başvuruda bulunabilir. Kurum itirazı inceler ve değerlendirme sonucunu yetkilendirilen kişiye yazılı olarak bildirir.

(3) Başvuru belgelerinde bilerek Kurumu yanıltıcı veya gerçeğe aykırı beyanda bulunulduğunun tespit edilmesi halinde aday ve yetkilendirilen kişi hakkında idari veya hukuki süreç başlatılır.

İşletici personel lisans sınavı
MADDE 11 – (1) İşletici personel adaylarının tesise özel bilgi ve deneyimleri ile nükleer güvenlik ve emniyet kültürü açısından yeterlikleri işletici personel lisans sınavıyla değerlendirilir ve işletici personel lisans sınavı her pozisyon için ayrı ayrı yapılır. İşletici personel lisans sınavı yetkilendirilen kişi tarafından yapılan işletici personel sınavı ile Kurum tarafından yapılan Kurum lisans sınavı olmak üzere iki aşamadan oluşur.

(2) İşletici personel lisans sınavı, başvuru kabulünün yetkilendirilen kişiye bildirildiği tarihten itibaren en geç otuz (30) iş günü içerisinde başlatılır ve aynı tarihten itibaren yüz seksen (180) iş günü içerisinde tamamlanır.

İşletici personel sınavı
MADDE 12 – (1) İşletici personel adaylarının tesise özel bilgi ve deneyimleri işletici personel sınavıyla değerlendirilir ve işletici personel sınavı her pozisyon için ayrı ayrı yapılır.

(2) İşletici personel sınavı biri kurul başkanı olmak üzere en az beş (5) kişiden oluşan ve yetkilendirilen kişi tarafından belirlenen sınav kurulu tarafından gerçekleştirilir. İşletici personel sınav tarihi ve sınav kurulu üyelerine ilişkin bilgiler yetkilendirilen kişi tarafından belirlenerek sınav tarihinden en geç beş (5) iş günü öncesinde Kuruma bildirilir.

(3) İşletici personel sınavı, yazılı ve uygulamalı sınavlardan oluşur. Yazılı sınav adayların bilgi ve deneyimlerini tesis, görev tanımı ve pozisyon özelinde ölçmek üzere gerçekleştirilir. Yazılı sınav soruları sınav kurulu tarafından seçilir veya belirlenir, kayıt altına alınır. Yazılı sınavdan adayın başarılı sayılması için alması gereken minimum puan yüz (100) üzerinden yetmiş beş (75) puandan az olmamak üzere yetkilendirilen kişi tarafından belirlenir. Yazılı sınavda başarılı olan adaylar uygulamalı sınava alınır.

(4) Uygulamalı sınav, tesis bünyesindeki simülatörde ya da simülatörün olmaması durumunda başvuru belgelerinde belirtilen ünitede yapılır. Uygulamalı sınavda aday başarılı veya başarısız olarak değerlendirilir. Uygulamalı sınavda karar oy birliği ile alınır.

(5) İşletici personel sınavına katılan her aday için İşletici Personel Sınavı Sonuç Formu iki (2) nüsha halinde sınav kurulu tarafından doldurulur, imzalanır. Sınav kurulu başkanı bu forma yazılı sınavda kullanılan sorular ve cevap anahtarını da ekleyerek yetkilendirilen kişi tarafından görevlendirilen yetkili bir personele teslim eder.

(6) İşletici personel sınavının sınav kurallarına uygun olarak yerine getirilip getirilmediğini denetlemek ve adayın uygulamalı sınav sırasındaki davranışlarını gözlemlemek üzere Kurum, sınava yeterli sayıda gözlemci personel görevlendirir. İşletici personel sınavının tamamlanmasından sonra görevlendirilen gözlemci personel İşletici Personel Sınavı Kurum Gözlemci Formunu doldurur ve işletici personel sınavının tamamlanmasını takip eden beş (5) iş günü içerisinde Kuruma sunar.

(7) Yetkilendirilen kişi, işletici personel sınavında başarısız olan ya da herhangi bir nedenle sınava katılmayan/katılamayan adaylar için sınavı takip eden üç (3) ay içerisinde yeni bir işletici personel sınavı düzenleyebilir. İşletici personel sınav tarihi ve sınav kurulu üyelerine ilişkin bilgiler yetkilendirilen kişi tarafından belirlenerek sınav tarihinden en geç beş (5) iş günü öncesinde Kuruma bildirilir. Katıldığı iki işletici personel sınavında başarılı olamayan adaylar için ilk başvuru tarihinden itibaren iki (2) takvim yılından önce başvuruda bulunulamaz.

Kurum lisans sınavı
MADDE 13 – (1) İşletici personel sınavı tamamlanan adaylar, Kurumca görevlendirilen bir veya birden fazla personel tarafından da ilgili ulusal mevzuat, güvenlik kültürü, emniyet kültürü ve güvenlik ile ilgili diğer konularda yeterliliği ölçmek üzere bir yazılı ve/veya sözlü sınava tabi tutulurlar. Kurum lisans sınavı Kurum tarafından belirlenen ve yetkilendirilen kişiye bildirilen yer ve zamanda yapılır. Bu sınava katılan her aday için sınavı gerçekleştiren Kurum personeli tarafından Kurum Lisans Sınavı Sonuç Formu doldurulur, imzalanır.

İşletici personel lisans belgesinin verilmesi
MADDE 14 – (1) Yetkilendirilen kişi, adayın Kurum lisans sınavı da tamamlandıktan sonra İşletici Personel Sınav Sonuç Formunun bir (1) nüshasını ve eklerini İşletici Personel Lisansı Belgesi Talep Dilekçesi ekinde Kuruma iletir ve başarılı olan adaylar için lisans belgesinin düzenlenmesini talep eder.

(2) Kurum, sınav kurulu tarafından yapılan işletici personel sınav sonucunu, Kurum tarafından yapılan lisans sınavı sonucunu ve Kurum gözlemci personelinin görüşlerini de dikkate alarak durumu değerlendirir.

(3) Gözlemci raporunda sınav kurallarına uygunsuzluk belirlenmiş olması halinde, Kurum varsa kanıtlarıyla birlikte durumu değerlendirir ve ilgili sınavı geçersiz kılabilir. Kurum kararı gerekçesi ile birlikte yetkilendirilen kişiye yazılı olarak bildirilir.

(4) Değerlendirme sonucu olumlu olan ve her iki sınavda da başarılı olan adaylara Kurum Başkanının onayı ile işletici personel lisansı verilir. İşletici personel lisans belgesi iki (2) nüsha halinde düzenlenir ve bir (1) nüshası yetkilendirilen kişiye gönderilir.

İşletici personel lisans koşulları
MADDE 15 – (1) İşletici personel lisansı pozisyonun gerektirdiği özel koşullarının yanı sıra aşağıdaki genel koşullarla verilir.
a) İşletici personel lisansı dört (4) yıl süre ile geçerli olmak üzere verilir. İşletici personel lisansının geçerliliği lisans süresinin dolması ile sona erer.
b) İşletici personel lisansı başvuru belgelerinde belirtilen tesis, ünite, görev ve pozisyon için geçerlidir.
c) İşletici personel lisansı ve bu lisansla kazanılmış haklar lisansın verilmiş olduğu kişiye aittir ve devredilemez.
ç) İşletici personel, işletici personel lisansının geçerli olduğu sürede, yetkilendirilen kişi tarafından verilen eğitimlere katılmak, yeterlik sınavlarını başarı ile tamamlamak, gerekli minimum işletme süresini doldurmak ve sağlık kriterlerini sağlıyor olmak zorundadır.

(2) Bir üniteye özel verilen işletici personel lisansının tesisteki diğer üniteler için geçerliliği ise yetkilendirilen kişinin başvurusu ile Kurumun değerlendirme ve onayına tâbidir. Onay verilmesi durumunda işletici personel lisansı güncellenir.

(3) İşletici personel lisansı sahibi bir personel, lisans koşullarından herhangi birini karşılayamaz duruma geldiği takdirde yetkilendirilen kişiye bu durumu bildirmekle yükümlüdür. 

(4) İşletici personel lisans koşullarında herhangi bir değişiklik yapılması gerektiğinde veya bu koşullardan herhangi birinin karşılanamadığı bir durumun oluşması halinde yetkilendirilen kişi söz konusu lisansın yenilenmesi veya geçerlilik süresinin uzatılması veya lisansın iptali için bu Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde Kuruma başvuruda bulunur.  

(5) Bu Yönetmelik hükümlerine göre işletici personel lisansı alması gereken personel Kurumdan lisans almadan lisansa tabi bir pozisyonda göreve başlayamaz.  

(6) Kurum, işletici personel lisansının geçerlilik süresi içinde personelin lisans koşullarına uyup uymadığını denetler.

BEŞİNCİ BÖLÜM
İşletici Personel Lisanslarında Süre Uzatımı, İşletici Personel Lisanslarının
Yeniden Düzenlenmesi ve İptali

İşletici personel lisanslarında süre uzatımı
MADDE 16 – (1) İşletici personel lisansı geçerlilik süresinin uzatılması için yetkilendirilen kişi, lisansın geçerlilik süresinin bitiminden en geç otuz (30) iş günü önce, her personel için ayrı ayrı olmak üzere bir İşletici Personel Lisansı Süre Uzatımı Başvuru Dilekçesi ekindeki aşağıdaki belgelerle birlikte Kuruma başvuruda bulunur:
a) Nükleer Santral İşletici Personel Lisansı Süre Uzatım Formu.
b) Başvuru ücreti banka dekontunun aslı.
c) Sağlık kriterlerini sağladığını gösteren belgenin onaylı kopyası. 

(2) Kurum başvuruyu inceler ve gerek gördüğü durumlarda ek bilgi ve belge talep edebilir.  Başvuru belgelerinde herhangi bir eksiklik olmaması durumunda başvuru incelemeye alınır.

(3) Kurum başvuru belgelerini personelin;
a) Yılda en az elli (50) vardiya lisansa tabi pozisyonda görev yapmış olduğu,
b) Periyodik ve yeniden eğitimlerde gerekli yeterlik koşullarını sağladığı,
c) Lisansa tabi pozisyonun gerektirdiği sağlık kriterlerini karşıladığını,
belirlemek üzere inceler. Yetkilendirilen kişi bu koşullardan herhangi birini başvuru tarihi itibariyle sağlayamayan personelin gerekçesine ilişkin ek belge sunabilir. Kurum tarafından yapılan değerlendirme sonucunda süre uzatımı uygun görülen personelin işletici personel lisansı, lisansın bitim tarihinden itibaren dört (4) yıl süre ile uzatılır ve lisans belgesi yeniden düzenlenir. Her bir personel için lisans belgesi veya süre uzatımı başvurusunun ret gerekçesi yetkilendirilen kişiye yazılı olarak bildirir.

(4) Süre uzatımı için zamanında başvurusu yapılmış olan işletici personel lisansları değerlendirme sonuçlandırılana kadar geçerliliğini korur.

(5) İşletici personel lisansı süre uzatım başvurusu reddedilen işletici personel lisansları ile süre uzatımı için başvurulmayan işletici personel lisanslarının geçerliliği lisans süresinin dolması ile sona erer.

İşletici personel lisansının yeniden düzenlenmesi
MADDE 17 – (1) İşletici personel lisans belgesinin kaybolması durumunda yeniden düzenlenmesi için yetkilendirilen kişi, başvuru ücreti banka dekontu aslının eklendiği bir İşletici Personel Lisansının Yeniden Düzenlenmesine İlişkin Başvuru Dilekçesi ile birlikte Kuruma başvuruda bulunur.

(2) İşletici personel lisansının geçerliliğini koruması halinde Kurum, işletici personel lisansının bir kopyasını yeniden düzenler ve belgenin arka yüzüne “KAYIP NEDENİYLE YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR” kaşesini basarak yetkilendirilen kişiye yazılı olarak iletir. Yeniden düzenlenen işletici personel lisansı kaybolan lisansla aynı geçerlilik koşullarına sahiptir. Belgenin yeniden düzenlenmesi ile kayıp belge geçerliliğini yitirir.

İşletici personel lisansının iptali
MADDE 18 – (1)  Kurum denetçileri veya yetkilendirilen kişi tarafından işletici personelin;
a) İşletici personel lisansı geçerlilik koşullarını sağlamadığının veya ihlal ettiğinin,
b) Tesisin işletme lisansı koşullarına, ilgili mevzuat ve düzenleyici gereklere uymadığının,
c) İşletici personel lisansına tabi görevinde dikkatsiz veya tedbirsiz davrandığı veya görevini ihmal ettiğinin,
ç) İşletici personel lisansı başvuru belgelerinde gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun,
tespit edilmesi halinde durum kanıtlarıyla birlikte değerlendirilmek üzere Kuruma bildirilir. Tespitin yapıldığı tarihten Kurumun değerlendirme sonucunu yetkilendirilen kişiye bildirdiği tarihe kadar ilgili işletici personelin işletici personel lisansı askıya alınır. Değerlendirme sonucunda Kurum ilgili işletici personele uyarı verebilir veya lisansı iptal edebilir. Değerlendirme sonucu, ilgili işletici personele tebliğ edilmek üzere yetkilendirilen kişiye yazılı olarak bildirilir. Bu fıkra uyarınca lisansı iptal edilen bir personel için beş (5) yıl içerisinde yeniden lisans başvurusu yapılamaz.

(2) Birinci fıkrada belirtilen neden ya da nedenlerle uyarı alan işletici personelin bu ihlallere devam ettiği veya tekrarlandığının Kurum denetçileri veya yetkilendirilen kişi tarafından kanıtlarıyla birlikte tespit edilmesi halinde işletici personelin lisansı Kurum tarafından iptal edilir.

(3) İşletici personelin alkollü veya yasadışı uyuşturucu/uyarıcı etkisi altındayken görev yaptığının herhangi bir şekilde kanıtlarıyla saptanması personelin işletici personel lisansı doğrudan iptal edilir ve bu personel için yeniden lisans başvurusu yapılamaz.

(4) İşletici personelin altı (6) ay süre ile işletici personel lisansına tabi görevden herhangi bir nedenle uzak kaldığının belirlenmesi veya işletici personelin lisans iptal talebinin yetkilendirilen kişi tarafından Kuruma bildirilmesi durumunda, Kurum yapacağı değerlendirme uyarınca işletici personel lisansını iptal edebilir. Bu nedenlerle işletici personel lisansı iptal edilen personel için işletici personel lisansı başvuru koşullarını sağlamak koşuluyla yeniden başvuruda bulunulabilir.

(5) Herhangi bir sebeple işletici personel lisansı iki kez iptal edilmiş bir personel için yeniden lisans başvurusu yapılamaz.

ALTINCI BÖLÜM
İstihdam, Eğitim, Personel Eğitim ve Yeterliğine İlişkin Program, Kayıt ve Raporlar

İstihdam
MADDE 19 – (1) Yetkilendirilen kişi, istihdam politikasının belirlenmesinden, tesisin uzun dönem ihtiyaçlarını dikkate alarak istihdam takviminin ve prosedürlerinin hazırlanmasından, bu takvim ve prosedürlere uygun olarak tesiste görev yapacak yeterli sayıda, yetkin, kalifiye ve deneyimli işletme personelinin zamanında istihdam edilmesinden sorumludur.

(2) Yetkilendirilen kişi görev yapacağı pozisyonun gerektirdiği nitelikleri taşıyan ve gerekli eğitim ve yeterlik süreçlerini başarıyla tamamlayan adayları ilgili ulusal mevzuat hükümleri ve tesis prosedürleri uyarınca istihdam eder.

(3) İstihdam sürecinde, tesis yöneticisi başta olmak üzere işletme organizasyonu yönetiminde yer alan personel ile işletici personelin istihdamına öncelik verilir.

Eğitim
MADDE 20 – (1) İşletme personelinin eğitilmesinden ve bu kişilerin görevlendirildikleri pozisyonun gerekliliklerini sağladığının garanti altına alınmasından yetkilendirilen kişi sorumludur.

(2) Yetkilendirilen kişi buna yönelik olarak;
a) Eğitim politikası ile tesisin uzun dönem ihtiyaç ve hedefleri temel alınarak yönetim sistemi kapsamında personel eğitim ve yeterliğine ilişkin bir programın ve ilgili prosedürlerinin hazırlanması, geliştirilmesi, güncellenmesi ve uygulanmasından,
b) İşletme organizasyonunda görev alan işletme personelinin pozisyona özel eğitim programları uyarınca eğitilmesinden,
c) Personelin görevine başlamasından önce veya personelin alması gereken izin ve/veya lisans başvurularından önce gerekli eğitimleri başarı ile tamamlamış olmasından,
ç) Personel eğitim ve yeterliğine ilişkin programın verimliliğinin değerlendirilmesinden, tesisin mevcut ve gelecekteki ihtiyaçları ile işletme deneyiminden elde edilen kazanımlar dikkate alınarak bu programın periyodik olarak gözden geçirilmesi ve güncellenmesinden,
d) Personel eğitim ve yeterliğine ilişkin programı uygulamak üzere işletme organizasyonunda ilgili birimin oluşturulmasından ve bu birime gerekli tüm kaynak ve eğitim ortamının tahsis edilmesinden,
e) Personelin eğitiminden sorumlu eğiticilerin eğitilmesinden,
f) Eğitimin farklı aşamalarında eğitilenlerin ve eğiticilerin performansının değerlendirilmesinden
sorumludur.

(3) Personel eğitimleri analiz, tasarım, geliştirme, uygulama ve değerlendirme aşamalarını içeren sistematik yaklaşım dikkate alınarak gerçekleştirilir.

(4) Kurum gerek gördüğü takdirde tesiste gerçekleştirilen eğitimleri haberli veya habersiz olarak denetleyebilir veya eğitimlere gözlemci olarak katılabilir.

Personel eğitim ve yeterliğine ilişkin program
MADDE 21 – (1) Yetkilendirilen kişi, işletme organizasyonunda yer alan her bir pozisyonun gerekliliklerini dikkate alarak personel eğitim ve yeterliğine ilişkin bir programın hazırlanmasından sorumludur. Bu program Kurum tarafından belirlenen zamanda değerlendirilmek üzere Kuruma sunulur. Kurumun gerekli görmesi veya programda değişiklik olması hallerinde program güncellenir ve Kuruma yeniden sunulur. 

(2) Bu programda;
a) Hizmete sokma ve yakıt yükleme ve deneme testlerinde görev alan personele ilişkin gereklilikler (tahsil, deneyim, eğitim, izin/lisans/sertifika vb.),
b) İşletme sırasında görev alan personele ilişkin gereklilikler (tahsil, deneyim, eğitim, izin/lisans/sertifika vb.),
c) Personelin taşıması gereken sağlık kriterlerine ve uygulanacak sağlık testlerine ilişkin bilgiler,
ç) Her bir pozisyonun gerekliliklerine uygun olarak belirlenen ve bu pozisyonlarda görev yapacak personelin alması gereken pozisyona özel eğitime ilişkin aşağıdaki bilgiler,
1) Eğitimde sistematik yaklaşımın uygulanmasına ilişkin bilgiler,
2) Personel eğitiminin organizasyonu, aşamaları, kapsamı, yöntem ve araçları,
3) Bu eğitimlerin gözden geçirilmesi ve güncellenmesine ilişkin bilgiler,
4) Personel eğitimine ilişkin takvim,
5) Personelin eğitim sonrasında başarılarını ölçme ve değerlendirme yöntemleri,
6) İşletici personel lisans sınavına ilişkin sınav kural ve prosedürleri,
d) Personel yeterliğinin korunmasına yönelik periyodik ve yeniden eğitimlere tabi pozisyonlar, bu eğitimlerin kapsamı, periyodu, yöntem ve araçları, başarı ölçme ve değerlendirme yöntemlerine ilişkin bilgiler,
e) İlgili ulusal mevzuat uyarınca Kurumdan izin/lisans alması gereken pozisyonlar ve izin/lisans alınmasına yönelik yetkilendirilen kişi tarafından gerçekleştirilecek sürece ilişkin bilgiler,
f) Eğiticilerin gerekliliklerine (tahsil, deneyim ve eğitim vb.) ve eğiticilerin eğitimlerine ilişkin bilgiler,
g) İşletme organizasyonu içerisinde eğitimden sorumlu birimin organizasyon yapısı, pozisyonlar ve bu pozisyonlara ilişkin görev, yetki ve sorumluluklara ilişkin bilgiler,
ğ) Personel eğitimlerinin gerçekleştirileceği eğitim merkezine ve simülatöre ilişkin bilgiler (fiziki, teknik, alt yapı, vb),
h) İşletici personel sınavını yapacak olan sınav kurulunun üyelerinin taşıması gereken nitelikler ve uzmanlık alanları ile kurulun oluşum kurallarına ilişkin bilgiler,
ı) Tesiste işletmeye alma ve işletme aşamalarında görev alacak personelin bu aşamaların gerekliliklerine göre zamanında istihdam edileceğini gösteren istihdam takvimi ve bu personelin istihdam süreçlerine ilişkin bilgiler,
yer alır.

Kayıtlar ve raporlar
MADDE 22 – (1) Yetkilendirilen kişi personelin mevzuat, prosedür ve eğitim programlarına uygun şekilde gerekli eğitimleri aldığını ve kalifiye edildiğini göstermek üzere gerekli kayıtları tutar, saklar ve talep edilmesi halinde Kuruma sunar.

(2) Yetkilendirilen kişi her bir personelin sağlık durumlarına ilişkin gerekli kayıtları tutar, saklar ve talep edilmesi halinde Kuruma sunar.

(3) Yetkilendirilen kişi personele ilişkin tüm kayıtları tesisin yönetim sistemi kapsamında tutar ve bu kayıtların emniyetini sağlamak üzere gerekli önlemleri alır.

YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler

Kullanılacak dilekçeler ve formlar
MADDE 23 – (1) Bu Yönetmelik gereğince Kuruma sunulacak form ve dilekçeler için Kurum tarafından hazırlanan ve Kurumun resmi internet sayfasında yayınlanan form ve dilekçe örnekleri kullanılır.

Yürürlük
MADDE 24 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
MADDE 25 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Kurum Başkanı yürütür.

 
Nükleer Santrallerde İşletme Organizasyonu, İşletme Personeli Nitelikleri ve Eğitimi ile İşletici Personel Lisanslarına İlişkin Yönetmelik için TIKLAYINIZ.

5 Nisan 2017 tarihli ve 30029 sayılı Resmi Gazete için TIKLAYINIZ.