Öğretmenliğe Atanmanın önemli yollları nelerdir?

    DEGER makalesinde özellikle sözleşmeli öğretmenliğe, naklen kurumlararası atamanın olup olmadığı,sözleşmeli öğretmenin istifa etmesi durumunda kadrolu herhangi bir memurluğa atanabilmesi veya kadrolu herhangi bir memurun istifa ettikten sonra sözleşmeli öğretmen olarak atanıp göreve başlayabilmesi için beklemek zorunda olup olmadığı gibi bir çok kafa karışıklığına sahip konulara açıklık getirdi.

    Öğretmenlik mezunu olup şu an memur statüsünde görev yapanların özellikle merak ettiği konuların başında memur olarak çalışırken öğretmenlik kadrolarına atanabilmelerinin(geçebilmenin) yolları geliyor.

     Memur olarak görev yapan ve öğretmenliğe atanabilecek mezuniyet alanına sahip kişiler için bazı özel durumlar vardır ki şu yollar ile öğretmenliğe atanabilirler. Aşağıda sıraladığım ilk 3 madde kadrolu öğretmenlik statüsüne geçilebilmesini kapsamakta iken son olarak değindiğim 4. madde ise sözleşmeli öğretmenliğe geçiş yolunu göstermektedir.

1)Kadrolu Memurlar İstifa Edip Bekleme Süresi Sonundaki İlk Öğretmenlik Atamalarına Başvurarak öğretmenliğe geçebilirler;

     Memurların tabi olduğu 657 sayılı Devlet Memurları kanununa göre tüm memurların görevden çekilme ( istifa etme) hakkı var fakat bu hak ile beraber tekrar memurluğa geçebilmesi için bazı şartlar aynı kanun ile getirilmiştir. Görevden çekilirken usulüne uygun şekilde görevden çekilme ve usulüne uygun olmayan şekilleri bulunmaktadır;

  I) Usulüne uygun istifa sonrası istifalarının kabul tarihinden itibaren 6 ay sonunda öğretmenlik atama başvurusunda bulunulabilir;

     Devlet memurları usulüne uygun şekilde görevden çekilmek zorundalar. Bunun için kurumlarına görevden çekilme isteğini yazılı şekilde bildirir. Bu talebe istinaden memur, ya kurumdaki görevine yeni bir kişi gelinceye kadar ya da istifasının kabulüne kadar görevine devam etmek zorundadır. Bu şekilde görevinden çekilenler devlet Memurları kanunun 97. Maddesinin a bendine göre 6 ay geçmedikçe herhangi bir devlet memurluğu kadrosuna atanamazlar. Bu yüzden usulüne uygun şekilde istifa edip öğretmenler, istifalarının kabul tarihinden itibaren 6 ay sonunda öğretmenlik atama başvurusunda bulunur.

  II) Usulüne Uygun Olmayan şekilde görevden çekilirse 1 yıl beklemenin sonunda öğretmen olarak atanabilir;

     Memur eğer yazılı görevden çekilme talebinin kabulünü beklemeden veya yerine başka birinin gelmesini beklemez ise (istifası kabul edilirse yerine başka birinin gelmesini beklemeyebilir) usulüne uygun görevden çekilmemiş sayılır. Ayrıca herhangi bir yazılı talepte bulunmayıp 10 gün görevine gitmemesi de görevden çekilme sayılacağı için herhangi bir istifa talebinde bulunmadan da istifa edebilir. Fakat bu şekilde usulüne uygun olmayan istifa şeklinde memurluğa (yani öğretmenliğe) başvururken bekleme süresi, usulüne uygun istifa şekline göre biraz daha fazla. Yine aynı kanunun 97. Maddesinin b bendine göre 1 yıl beklemek zorundalar. o yüzden öğretmenliğe geçmek isteyen memur arkadaşların görevden çekilme yöntemini kullanacaklarsa usulüne uygun şekilde istifa etmelerini tavsiye ederim.

   III) Devir teslim İle Yükümlü Memurlar Usulüne Uygun Görevden Çekilmez İse 3 Yıl Sonunda Öğretmenliğe Geçebilirler;

     Görevleri itibari ile görevlerinden çekilirken görevini devir teslim ile yükümlü olan memurlar 657 sayılı kanun 95. Maddesine göre hareket etmek zorundalar. Eğer bu şekilde kadroda memur olan memur arkadaşlar görevlerini teslim etmeden görevden çekilirse 657 sayılı kanunun 97. Maddesi c bendine göre 3 yıl süre geçmeden hiçbir memurluğa atanamazlar. Bu yüzden görevini devir-teslim ile görevli memurlara öğretmenliğe geçerken kesinlikle usulüne uygun davranmalarını tavsiye ediyorum.

2)Sözleşmeli Memurlar İstifa Edip beklemelerine Gerek Olmadığı İçin Direkt KPSS Puanıyla Öğretmenliğe Atanabilirler;

      Sözleşmeli olarak çalışanların (657 Sayılı DMK 4/B sözleşmeli, 399 sayılı KHK’a tabi sözleşmeli(Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi Ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname)…vb sözleşmeliler) statüleri farklı olduğu için muvafakat almasına gerek yok. Ayrıca statüleri farklı olduğu için 657 sayılı kanun maddelerindeki görevden çekilme şartlarına da tabi değiller. Bu şekilde sözleşmeli çalışanlar KPSS puanıyla öğretmenliğe(kadrolu) başvuru yapabilir ve eğer atanırsa sözleşmesini feshedip direkt göreve başlayabilir.

3)Kurumlararası Atama Yolu ile ve Muvafakat (izin ) ile Öğretmenliğe geçilebilir

    Halen aday veya asil olan memurlar kurumlarından izin alarak öğretmenliğe geçebilirler. Aday veya asil memurlar öğretmenlik atamalarına, bulunduğu kurumdan hizmet belgesi ve KPSS(KPSSP10 ve KPSSP121) sonuç belgeleri ile başvurabilirler ve atanabilirler. Daha önceki atamalarda muvafakat(izin, onama) belgeleri öğretmenlik başvuruları esnasında istenirken artık memurlardan atandıktan sonra isteniyor, bunun yerine başvuruların alındığı dönemde sadece başvuruyu yapan memur çalıştığını ve memuriyetini belgelendirmek için kurumundan hizmet belgesi alması yeterli. Unutulmaması gereken husus ise bu şekilde geçecek kişilerden KPSS’e katılma ve belirlenen kısasa göre başarılı sayılması gerekiyor.

     Kısacası kadrolu memurken öğretmenliğe istifa edip geçmek isteyenlerin usulüne uygun bir şekilde görevden çekilmeleri en mantıklı görünen bir yol. Kurumlararsı atama yolu ile geçmek isteyenlerin ise KPSS (KPSSP10 ve KPSSP121) şartını unutmaması gerekir. Devlette sözleşmeli olarak çalışanların ise zaten hiçbir şekilde bir bağımlılığı olmadığı için direkt KPSS puanıyla öğretmenliğe geçip görevlerine başlayabilirler.

4)Kadrolu Memurluktan Sözleşmeli Öğretmenliğe Geçiş

     Bilindiği üzere 3 Ağustos 2016 Çarşamba günü 29790 sayılı resmi gazetede yayımlanan Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik ile birlikte bu tarihten itibaren sadece sözleşmeli öğretmenlik ataması yapılmaktadır. Kadrolu öğretmen atamasına geçilir mi yada mevcut bu yönetmelikle birlikte atananlar kadroya alınır mı şu an için ortada herhangi bir veri yok o yüzden mevcut memurların sözleşmeli öğretmen olabilmesi için gerekli esas ve yolu da göstermekte fayda var.

     Öncelikle şunu belirtmeliyim ki görevde olan kadrolu bir memur, sözleşmeli öğretmen olarak atanmak için istifa etmesi durumunda yukarıda bahsettiğim gibi herhangi bir bekleme süresi kuralına tabi değil.Yani istifa edip beklemek gibi bir zorunluluğu yok.Çünkü yukarıda bahsettiğim kanun hükümleri ,sadece kadrolu memurun istifası sonrası yine kadrolu memurluğa atanmasının şartlarını düzenlemektedir.Yani kadrolu memurluk ve sözleşmeli memurluk birbirinden farklı istihdam şekilleri olduğu için kadrolu bir memurun istifa edip sözleşmeli bir statüdeki memurluğa geçmesi için önünde bekleme süresi gibi bir engeli bulunmamaktadır.Dolayısıyla asker,polis,düz memur… gibi kadrolu memurların sözleşmeli öğretmen olmak için istifa ettikten sonra beklemesine gerek yok.Unutmadan sözleşmeli öğretmenlikten kadrolu memurluklara atanmada da herhangi bir bekleme süresi bulunmamaktadır.

     Bir diğer husus ise kadrolu memurların sözleşmeli öğretmenliğe naklen atanıp atanamayacağıdır. Naklen atanmak kurumlararası atanmak aynı atanma şekli olduğunu da belirterek konuyu açıklamakta fayda var.Konu ile ilgili emsal olabilecek Devlet Personel Başkanlığının 28/11/2006  -22404 resmi görüş yazsında; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca memur olarak çalışan personelin 399 sayılı KHK’ye tabi sözleşmeli pozisyonlara atanmasına ilişkin olarak, “…Bilindiği üzere, kamu kurum ve kuruluşlarında Devlet memuru statüsünde çalışan personel kamu iktisadi teşebbüslerindeki II sayılı cetvele dahil sözleşmeli personel pozisyonlarına 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 ve 8 inci maddelerinde yer alan hükümler çerçevesinde atanabilmekte olup, söz konusu KHK’de 657 sayılı Kanuna tabi Devlet memurlarının II sayılı cetvele tabi pozisyonlara naklen atanmasını düzenleyen bir hüküm bulunmamaktadır.Diğer taraftan, 13/3/1990 tarih ve 02162 sayılı yazımızda yer alan I seri nolu KİT Personel Rejimi Genel Tebliğinde, “Sözleşmeli personelin naklen atanması söz konusu olmadığından, bir sözleşmeli personelin diğer bir teşebbüs veya bağlı ortaklıkta görev alması, açıktan işe alma niteliğindedir. Aynı şekilde, Bakanlıklar veya diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarında memur veya diğer statüler altında çalışan kamu görevlilerinin teşebbüs veya bağlı ortaklıklarında görev alması de açıktan işe alma olarak izne tabi bulunmaktadır.” hükmü yer almaktadır. Yukarıdaki hükümler çerçevesinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak çalışmakta olan ziraat mühendisi ve veteriner hekim kariyerini haiz personelin 399 sayılı KHK’ye tabi sözleşmeli personel olarak Genel Müdürlüğünüze naklen atanamayacağı değerlendirilmektedir…” şeklinde görüş bildirmiştir.Sözleşmeli istihdam şekli olarak 657 4/B sözleşmeli personel, 399 KİT sözleşmeli personeli, belediye sözleşmeli personeli ve kurumların kendi teşkilat kanunları çerçevesinde istihdam edilen sözleşmeli personel olmak üzere sözleşmeli personel istihdam şekilleri bulunduğu düşünüldüğünde devlet personel başkanlığının görüş yazısının kadrolu bir memurun sözleşmeli öğretmenliğe geçmesinde de uygulanması gereken mevzuat hükümleri olarak karşımıza çıkmaktadır.Yani görevdeki herhangi bir kadrolu devlet memuru sözleşmeli öğretmenliğe naklen kurumlararası yolu ile atanması söz konusu değildir.

Sözleşmeli pozisyondan bir başka sözleşmeli pozisyona 1 sene boyunca atanılamayacağını da unutmamak gerekir.Şöyle ki; 10 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5917 sayılı torba Kanun ile 657 sayılı kanunda yer alan sözleşmeli personel maddesinde değişiklik yapılmıştı.Yapılan değişiklik ile 657 sayılı Kanunun 4. maddesinin (B) bendine "Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler” hüküm olarak elenmişti.Yani bu şekli ile  sözleşmesini fesih eden diğer bir deyişle istifa eden bir sözleşmeli memur/öğretmen hiçbir kamu kurumuna bir yıl boyunca sözleşmeli olarak atanamamasını öngörmektedir.Dolayısıyla belirttiğim mevzuat hükmü ve değişikliği ile 2010 yılından beri uygulanan bu kanun hükmü gereği sözleşmeli öğretmen eğer istifa ederse bir yıl geçmedikçe sözleşmeli öğretmen olarak yeniden atanamayacağı gibi herhangi bir sözleşmeli memur statüsünde de ataması yapılmamaktadır.Bu yüzden bu unsura da adayların dikkat etmesi gerekmektedir.

Saygılar...

Sedat DEGER
Eğitimci Yazar