Yıllık izin süreleri nasıl hesaplanır?, yıllık izin ücreti hesaplama nasıl yapılır?, 4857 sayılı iş Kanunu yıllık izin, Yıllık hesaplama işlemi çalışan personelin en çok ilgilendiği konu başlıkları arasında sayılır. Yıllık izin kaç gün?, Yıllık izin süreleri özellikle tatil planı yapılırken dikkate alınır. İzin hakkı tüm çalışanlara tanınırken kıdem derecesi senelik izin süresine etki eder. Aynı iş yerinde en az 1 yıl süreyle çalışan herkes minimum 14 ve maksimum 24 gün olmak üzere ücretli yıllık izin kullanma hakkı kazanır.
Yıllık İzin Hakkı Nedir?
İşçinin, işe başladığı yerde deneme süresi dâhil olmak kaydıyla en az 1 yıl süreyle çalışması halinde hak ettiği ücretli izne yıllık izin hakkı denir. İzin hakkı hizmet süresi göz önünde tutularak belirlenir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
Kıdeme göre yıllık izin süreleri;
- 1 yıldan 5 yıla kadar 14 iş günü
- 5 yıldan 15 yıla kadar 20 iş günü
- 15 yıldan uzun çalışanlar 26 iş günü
- 18 yaşından küçük 50 yaşından büyük çalışanlar için en az 20 iş günü
- Yer altında çalışanlar için ilave 4 gün şeklinde hesaplanır.
İzin hakkının işçiye para olarak ödenebilmesi için iş yerinden ayrılmış olma şartı aranır. Yıllık izin hakkı kapsamında sayılmayan günler; ulusal bayramlar, resmi tatiller ve hafta tatili ve genel tatil günleridir.
Yıllık İzin Kimlere Verilir? Nasıl yıllık izin hak edilir?
Aynı iş yerinde 1 yıl süreyle kesintisiz bir şekilde çalışan işçiler yıllık izin kullanmaya hak kazanır. Yıllık izin süresi kıdeme göre değişir. Kanunla korunan işverenin inisiyatifine bağlı olan ya da işçi tarafından vazgeçilmesi mümkün olmayan izin, işçilerin en temel hakkıdır.
Yasaya bakıldığı zaman 1 yıldan az çalışmış personel için ücretli yıllık izin hakkı doğmazken işin yoğunluğu ve işverenin kararına göre 1 yılın sonunda elde edilecek izin hakkının bir kısmı ya da tamamı avans olarak kullandırılabilir.
Özel Sektörde Çalışanların Yıllık İzin Süreleri Kaç Gün
Yıllık izin hakkı 4857 sayılı kanunla koruma altına alınmıştır. Bu nedenle özel sektörde çalışanların yıllık izin süreleri kanun gereği neyse o şekilde uygulanır. Buna ek olarak firma sahibi kendi inisiyatifini kullanarak minimum izin süresini değiştirmemek kaydıyla personeli için farklı uygulamalar devreye sokabilir.
- İş sözleşmesiyle hafta tatili olarak belirlenmiş günler yıllık izin hakkından sayılamaz.
- Genel uygulamaya bakıldığı zaman ülkemizde sadece Pazar günü hafta tatili olarak belirlendiği için minimum 14 günlük izin 2 hafta olarak kullanılır.
Yine iş kanununa göre personelin yıllık izin talebini en az 1 ay önceden onaylatması zorunludur. Hak edilen izin takip eden yıl içerisinde karşılıklı mutabakat sağlanmış bir dönemde kullanılabilir.
Devlet Memuru Olanların Yıllık İzin Süreleri Kaç Gün
Devlet memurlarının yıllık izin süreleri 140 ve 154 seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğlerince belirlenmiş hükümler çerçevesinde uygulanır. Yine 657 sayılı kanunun 102 ve 103.maddeleri yıllık izinlerin düzenlenmesiyle ilgili tüm sorulara yanıt vermektedir.
- Yıllık izin hesabında dikkate alınan süreler
- Yıllık izin için mahsup işlemleri
- Devreden izinlerin kullanımı zorunlu mu?
- Yıllık izinde rapor kullanılır mı?
- Aday memur yıllık izin hesabı
- Saatlik izinler yıllık izinden düşer mi?
- Hataen verilen yıllık izinler düzeltilir mi?
- Yol izni nedir? Uygulamaları nelerdir?
Bu ve benzer sorulara yanıt veren hükümler, sayısı 3 milyonu geçen devlet memurlarının yıllık izin sürelerinin kamu hizmetlerinin aksatılmadan sürdürülmesi için uygulamaya alınmıştır.
SGK‘lı Çalışanın Yıllık İzin Parası Hesaplama Formülü
SGK kapsamında çalışan işçiler için yıllık izin parası hesaplama formülü önceden belirlenmiştir. İş sözleşmesinin herhangi bir sebeple fesih edilmesinin ardından hesaplama son brüt maaş göz önünde tutularak yapılır.
- Brüt ücret üzerinden belirlenen günlük ücret
- Kullanılmayan izin gün sayısıyla çarpılır
- Kesintiler düşüldüğünde işçiye ödenecek izin parası hesaplanmış olur.
Kullanılmamış yıllık ücret karşılığı ilgili ayın maaş ödemesine ilave edilerek ödeme gerçekleştirilir.
Devlet Memuru Yıllık İzin Parası Hesaplama Formülü
Devlet memurları ve SGK’lı çalışanlar için yıllık izin parası hesaplama formülü aynıdır. Hesaplama brüt ücret üzerinden yapılır. Brüt ücrete yan gelirler dâhil edilmez.
Formülle elde edilen tutardan;
- SGK payı
- Gelir vergisi ve
- Damga vergisi düşülür.
Yıllık izin işçiye, memura verilen anayasal bir haktır. 1 yıl süreyle çalışan personelin hak ettiği ücretli yıllık izin hesabında mevsimsel işçiler ve deniz çalışanları farklı statüde değerlendirilir. Memurlar bağlı oldukları kanuna göre yıllık izin süreleri 2 yıllık planlayabilirler. Yani 2 yılın izin hakkını bir arada ve tek seferde kullanabilirler.
İş Kanunu’na Göre Yıllık İzin
İş Kanunu’na göre yıllık izin hakkı için ilk ve en temel şart aynı iş yerinde kesintisiz olarak 1 yıl çalışmış olmaktır. Çalışanın aynı iş yerine ait farklı iş yerlerinde yaptığı çalışmalar da yıllık izin hakkı için yeterlidir.
- Yıllık izin hakkı sonraki yılın başlangıcından itibaren kullanılabilir.
İş sözleşmesi veya taraflar arasında yapılan toplu sözleşmelerde bu hak konan maddeler gereği az ya da daha çok olabilir.
Mevsimlik İşçilerin Yıllık İzin Hakkı Var mı?
Bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlar için İş Kanununun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.
Denizcilerin Yıllık İzin Süreleri Kaç Gün
Denizcilerin yıllık izin süreleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan “Deniz İş Kanunu” ile güvence altına alınmıştır. Buna göre;
- Aynı işveren emrinde ya da aynı gemide
- 1 takvim yılı içinde
- Bir veya birden fazla sözleşmeyle
- En az 6 ay çalışmış olanlar
- Ücretli yıllık izne hak kazanır.
6 ayla 1 yıl arası çalışan denizciler en az 15 gün, 1 yıl ve daha fazla hizmet etmiş denizciler 1 ay izin kullanabilir.
Maden ve Yeraltı İşlerinde Çalışanların Yıllık İzin Süreleri Kaç Gün
Maden ve yeraltında çalışanların yıllık izinleri hesaplanırken normal süreye 4 gün ilave edilir. Yıllık ücretli izin kıdeme göre belirlenir. Yeraltında çalışan bir işçinin sözleşmesinin yıllık izni hak etmiş olmasına rağmen kullanamadan dolması halinde hak kazandığı ücret ilave 4 günle birlikte ödenir.
Taşeron İşçilerin Yıllık İzin Süreleri Kaç Gün
Taşeron işçilerin yıllık izin süreleri 6552 sayılı yasa ile netleştirilmiştir. Buna göre; taşeron işçiler işveren değişse bile aynı iş yerinde çalışmaya devam ediyorsa izin süresi çalıştıkları süre dikkate alınarak hesaplanır. İşveren, taşeron işçilerin hak ettikleri izni kullanıp kullanmadıklarını kontrolle yükümlüdür.
Kısmi Süreli Çalışanların Yıllık İzin Hakları Var mı?
Kısmi süreli çalışanlarda yıllık izin kullanımı 4857 sayılı iş kanununun 53.maddesine göre belirlenir. Bu yönetmeliğe göre;
- Kısmi süreli ya da davet üzerine iş sözleşmesi yapılan personel yıllık ücretli izin hakkı hesaplanırken tam süreli personelden ayrılamaz.
- Her yıl için hak edilen izinler bir sonraki yılın kısmi süreli iş gülerinde çalışılmayarak kullanılır.
Esaslara bakıldığında kısmi süreli çalışanlar tam zamanlı personel arasında ücretli izin hakkı açısından herhangi bir farklılık görülmemektedir.
Hafta Sonları Yıllık İzin Sürelerine Dâhil mi?
Bireysel veya toplu iş sözleşmesiyle belirlenen hafta tatilleri yıllık izin süresine dâhil edilmez. İş Kanununun 56/5.maddesi gereği karşılıklı olarak mutabık kalınmış hafta tatilleri sektör ve işletme bazında değişiklik gösterebilir. Ülkemizde genel uygulamaya bakıldığı zaman hafta tatilinin sadece Pazar günü olduğu, cumartesi gününün iş günü olarak değerlendirildiği söylenebilir.
Resmî Tatiller Yıllık İzin Sürelerine Dâhil mi?
İzin süresine denk gelen resmi tatiller, ulusal bayramlar, hafta tatili ve genel tatil kapsamında değerlendirilen günler izin süresine dâhil değildir. İzin talebiyle ilgili en önemli detay talebin en az 1 ay öncesinde onaylatılmış olmasıdır. Yazılı olarak yapılması gereken talep formunda;
- İsim ve soyadı
- Sicil numarası
- İzin tarihleri ve
- Yol izni ihtiyacı net bir şekilde belirtilmelidir.
Yıllık izin süresinin bölünmesi işçi ve işverenin ortak mutabakatına göre yapılabilir. Yıllık ücretli iznin yasaya aykırı şekilde bölünmesinin tespiti halinde kuruma idari para cezası uygulanır.
Kullanılmayan Yıllık İzin Devredilir mi?
Kullanılmayan yıllık izin devreder. Yıllık ücretli izin hakkının yıl içinde bir kısmının ya da tamamının kullanılamaması halinde izinlerin bir sonraki yıla devredilmesi ve devredilen sürenin izin olarak kullanılması haktır.
Yıllık İzin Hakkından Vazgeçilebilir mi?
Yıllık ücretli izin hakkı anayasa ile güvence altına alınmıştır. Ne işçi ne de işveren bu hakkı almak ya da vermekten vazgeçemez. İznin paraya çevrilmesi ve izinli olunan sürede çalışmaya devam edilmesi söz konusu değildir. Hak edilmiş fakat kullanılmamış izinlerin ödemesi sadece işten ayrılma söz konusu olduğunda yapılabilir.
Kullanılmayan Yıllık İzin İçin Para Talep Edilir mi?
İşçiler kullanmadıkları yıllık izin için para talep edemezler. Yine işçiler kendi istekleriyle bile ücretli yıllık izninden feragat edemez. Kullanılmayan yıllık izin hakkının ödenme ihtimali iş akdinin fesih edilmesi halinde doğar.
İşten Çıkma Durumunda Yıllık İzin Parası Alınır mı?
İşten ayrılma halinde işçinin haklılığına bakılmaksızın yıllık izin parası ilgili ayın maaşına eklenerek ödeme gerçekleşir. Yıllık ücretli iznin anayasal bir hak olması sebebiyle işçinin isteğiyle dahi feragat edilemez. İzin parası hesabı sözleşmenin bittiği tarihteki brüt ücret üzerinden hesaplanır.
Yol İzni Yıllık İzne Dâhil mi?
İş Kanununda yol iznine değinilmiştir. İzin kullanımında karşılaşılan en büyük problemlerden biri yolda geçen uzun sürelerdir. Yol izni hakkı bu durumu işçi lehine güvence altına alır. Yolda geçen süre yıllık ücretli izin kapsamında değerlendirilemez.
Yol izni kanunda geçmese dahi mevzuatta ve pratik uygulamalarda yer bulmuştur. İkamet edilen yerden uzakta izin yapılacaksa işverenden ilave yol izni talep edilebilir. Bu izinle tatil planı kapsamında yolda geçirilecek süre izinden düşmez.
Yıllık İzinde Olan Rapor Alabilir mi?
Yıllık izindeyken rapor almak zorunda olan bir çalışanın izin süresi durarak rapor devreye alınır. Rapor tarihleri yıllık ücretli izin süresinden düşmez ve rapor bittiğinde yıllık izin kaldığı yerden devam eder. Süre bittiğinde yıllık iznin devam edip etmeyeceği konusunda işverenle mutabakat sağlanması gerekir. Rapor süresi 40 günü aşamaz.
İşveren Çalışanı Zorla Yıllık İzne Çıkartabilir mi?
Yıllık iznin anayasal bir hak olmasının temel süresi işçinin dinlendirilmesidir. Bu nedenle hak edilmiş ücretli yıllık izin işveren zoruyla kullandırılabilir. İzin kullandırma işverenin hem yetkisinde hem de yükümlülüğündedir. İzne hak kazanmış olmasına rağmen çalışmaya devam eden işçi işverenin inisiyatifiyle izne gönderilebilir.
Aynı İş Yerinde Tekrar Çalışınca Yıllık İzin Nasıl Hesaplanır
İşçi daha önce çalıştığı işyerinden 1 yıllık süreyi doldurmadan ve bu nedenle yıllık izne hak kazanamadan ayrılmışsa ve aynı işyerinde yeniden işe başlamışsa önceki çalışmaları izne hak kazanması için gerekli olan 1 yıllık hesapta dikkate alınır.
Örnekle açıklamak gerekirse; işyerinde 8 ay çalıştıktan sonra işten ayrılan ve bir süre sonra yeniden çalışmaya başlayan kişi 4.ayın sonunda yıllık ücretli izne hak kazanmış sayılır. Ancak izin hakkı dolmadan işten ayrılmış ve avans olarak izin de kullanmış olan kişiler için 1 yıllık süre sıfırdan başlatılır.
Yıllık İzin Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Mobil uygulamalar sayesinde yıllık izin sorgulaması gerçekleştirilebilir. Kurumların dâhil olduğu sistemler sayesinde hak edilen toplam yıllık izin gün sayısı veya kalan izin hakkı güncel bir şekilde takip edilebilir.
Yıllık İzin İçin Talep Dilekçesi Yazma Örneği
Yıllık izin formunda özet bilgilere yer verilmelidir. Matbu evrak halinde basılan ve personele dağıtılan dilekçe örneğinde;
- Kişisel bilgilere
- Sicil numarasına
- İzin kullanılacak tarihlere yer verilmelidir.
Aynı dilekçe üzerinde varsa yol izni talebi de belirtilmelidir. İnsan Kaynakları departmanına yazılacak dilekçe mutlaka ıslak imzayla teslim edilmeli ve kayda geçirilmelidir.
Öğretmenlerin Yıllık İzin Süreleri Kaç Gün
Öğretmenlerin yıllık izin hakkı bulunmaz. Buna rağmen ihtiyaç halinde veya gerekli şartları sağlamaları halinde mazeret izni talep edebilirler. Hastalık ve zorunlu haller dışında öğretmenlerin yıllık izinleri yoktur.
Yıllık İzne Çıkanın Avans Hakları
İşveren, inisiyatif alarak yıllık izne hak kazanmamış çalışanı için avans yıllık izin hakkı verebilir. Avans izin kullandıktan sonra işten ayrılan veya yasal hakkından daha fazla izin kullanma çabası gösteren işçilerle sorun yaşanabilmektedir.
İş Kanunu gereği işçinin ücretsiz yıllık izne hak kazanabilmesi için geçmesi gereken süre kesintisiz 1 yıldır. Belirlenmiş izin süreleri minimum sürelerdir. İşverenin toplu sözleşmeye garanti altına aldığı hakların iyileştirilmesi yine işverenin inisiyatifindedir. 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük personelin izin süresi 20 günden az olamaz.
Yıllık İzin Bölünerek Kullanılabilir mi?
Yıllık izin işveren tarafından kesinlikle bölünemez. Hak edilen iznin sürekli olarak verilmesi İş Kanununun 53.maddesiyle güvence altına alınmıştır. Buna rağmen hak edilen iznin bölünerek kullanılması tarafların karşılıklı olarak anlaşmasıyla gündeme gelebilir.
Cumartesi Günleri Yıllık İzinden Sayılır mı?
Bu sorunun cevabı toplu iş sözleşmesinde cumartesinin hafta tatili olarak sayılıp sayılmadığına göre değişir. Ülkemizdeki genel uygulamalara bakıldığı zaman cumartesi gününün iş günü olarak kabul edildiği söylenebilir. Cumartesinin hafta tatili olarak kabul edildiği bir sözleşmede bu gün yapılan izinler yıllık izinden düşmez.
50 Yaş Üstü Yıllık İzin Süreleri
4857 sayılı İş Kanununa bağlı olarak çalışanların izin süreleri hizmet sürelerine göre değişiklik gösterir. İzin süreleri;
- 18 yaşından küçükler
- 18-50 yaş arası çalışanlar ve
- 50 yaşından büyükler için farklıdır.
18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük personelin ücretsiz yıllık izin hakkı 20 günden az olamaz.
6 Aylık Çalışanın Yıllık İzin Hakkı
6 aylık çalışanın yasal olarak ücretsiz yıllık izin hakkı yoktur. Buna rağmen işverenin onayına bağlı olarak 6 ayını doldurmuş işçiye avans izin verilebilir. 1 yıldan az süreli çalışmalarda avans olarak alınan izinler yine 1 yıl dolmadan işten ayrılma halinde sorunların yaşanmasına neden olabilir.
İşyerinin bakımı, temizliği, güvenliği, hazırlanması ve araç kullanımı gibi durumlar söz konusu olduğunda işveren çalışanlara toplu izin kullandırma hakkına sahiptir. İşçilerin tümünü ya da bir kısmını kapsayan uygulama, ilgili yönetici ve işveren tarafından planlanır. Bu süreçte henüz ücretsiz yıllık izne hak kazanmamış personelin durumu inisiyatife bağlı olarak kararlaştırılır.